De Vrijmarkt op Koningsdag in IJmuiden
In deze rubriek staan we even stil bij een typisch IJmuidens onderwerp aan de hand van een foto en naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering aandacht voor de vrijmarkt op Koningsdag in IJmuiden.
Door Erik Baalbergen
Traditioneel markeert Koningsdag in IJmuiden het einde van de grote voorjaarsopruiming. In aanloop naar deze dag worden vele IJmuidense kasten, zolders en kelders uitgespit. Zakken en dozen worden volgestouwd met babyspullen, speelgoed, spelletjes, boekjes, kleding, serviesgoed en cd’s voor de vrijmarkt op Koningdag. Zwaar beladen bemachtigen IJmuidenaartjes en IJmuidenaren tijdig een plekje op de Lange Nieuw, Marktplein of Plein 1945 om hun overtollige waren voor een habbekrats te verkopen, op zoek naar het eerste kapitaal of gewoon gezelligheid.
Veel plekjes worden vooraf geclaimd door ze met krijt of tape af te bakenen. Maar of er nou wel of niet het magische woord ‘bezet’ staat, handhavers zullen de claims echt niet beschermen. De meeste vrijmarkthandelaartjes en -handelaren kiezen voor zekerheid en bezetten al vroeg hun plekje. Een enkeling zelfs al aan het einde van de middag of de avond vooraf maar de meesten komen ’s nachts of ‘s morgens vroeg. Gewapend met slaapzakken, dekens, wollen mutsen, thermoskannen hete koffie en in een enkel geval zelfs een petroleumkacheltje wachten zij het daglicht en de eerste kopers af. De weergoden hebben immers een ijzig koude koningsnacht voorspeld.
Gelukkig begint de dag met een uitbundig zonnetje en warmt de anders o zo tochtige Lange Nieuw snel op. In tegenstelling tot de vroegere uurtjes in voorgaande jaren zijn de van kou verwrongen gezichten, de koude rillingen en de slaapzakken al snel verdwenen. Al voor achten is het gezellig druk en zie ik als vroege plaatjesmaker alleen maar vrolijke IJmuidenaren. Nou ja, op die ene vent na dan, die na achten komt aankakken, ziet dat zijn claim is bezet door een ondernemend kind met koopwaar en vervolgens met stemverheffing zijn plekje claimt. Omstanders fluiten de man terug; een slechte start voor zijn Koningsdag vermoed ik.
Al snel komt de handel in Dokter Bibbers, voorgesabbelde knuffels en naakte barbies op gang en treden de eerste straatartiesten op. ’s Morgens vult New Harbour Winds, onderdeel van de IJmuider Harmonie, het Marktplein met vrolijke noten. Het doet me even denken aan de Koninginnedagen van vroegûh, toen je vroeg werd gewekt door allerlei muziekkorpsen en fanfares die door de straten van IJmuiden trokken om de feestvreugde op te wekken. Dat zal tegenwoordig wel niet meer mogen vanwege geluidsoverlast…
Halverwege de ochtend gaat de kinderkermis op Plein 1945 open. Ongetwijfeld zullen hier veel zuurverdiende centjes hun verdere wegen hebben gevonden. Maar ach, het gaat om de gezelligheid, toch? Tegen het einde van de ochtend, als er bijna geen doorkomen meer aan is op de anders zo stille Lange Nieuw, ga ik, gewapend met een doosje oranjetompoezen, mijns weegs om op te laden voor een bezoek aan het volgende programmapunt vandaag, op het oranjeveld in Driehuis.
Fotobijschrift: Gezellige drukte op de Lange Nieuwstraat tijdens de vrijmarkt op Koningsdag. Foto: Erik Baalbergen