IJmuiden – Wekelijks legt Erik Baalbergen een typisch IJmuidens beeld vast, naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon vanwege de mooie taferelen die IJmuiden biedt. Achter elke foto schuilen wetenswaardigheden over IJmuiden. Deze week aandacht voor de KVSA.

Rond en na de opening van het Noordzeekanaal in 1876 weten ondernemers weten het jonge IJmuiden al snel te vinden. Onder hen bevindt zich de scheepsagent en cargadoor ‘Halverhout & Zwart Ship Agents VOF’. De firma levert de schepen, die IJmuiden binnenlopen en passeren, allerlei diensten. Op 1 november 1876, de dag van de opening van het kanaal en de doop van IJmuiden, vestigt deze firma zich in IJmuiden. Halverhout & Zwart start met een roeiboot en een houten keet, het eerste bouwwerk van een maritieme dienstverlener in IJmuiden. De keet staat aan de noordzijde van het kanaal op een door de Maatschap IJmuiden gratis ter beschikking gesteld perceel. In 1877 laat Halverhout & Zwart het stenen pand met het tegenwoordige adres Kanaalstraat 44 als kantoor met bovenwoning bouwen.

Halverhout & Zwart geeft vanaf ca. 1884 jaarlijks de ‘Guide to the Harbour of IJmuiden and the North Sea Canal’ uit, met ‘zeer nuttige en noodzakelijke aanwijzingen voor gezagvoerders van schepen betreffende de vaart op het Kanaal naar Amsterdam’. De firma is ook initiatiefnemer van de interlokale telefoonlijn tussen IJmuiden en Amsterdam. In 1896 wordt het Bell-huisje aan de Visseringstraat gebouwd van waaruit de Nederlandsche Bell-Telephoon Maatschappij deze telefoonlijn exploiteert.

Rond de eeuwwisseling verhuist Halverhout & Zwart naar het hoekpand Visseringstraat en Kanaalstraat met adres Visseringstraat 1. We kennen dit pand als café De Bruinvis, die er inmiddels ook al weer uit is vertrokken. In 1905 wordt de VOF omgezet in de ‘Naamloze Vennootschap Halverhout en Zwart’s Scheepsagentuur’. In juli 1920 fuseert de scheepsagent met de eveneens sinds 1876 in IJmuiden gevestigde firma Zurmühlen & Co tot v.o.f. ‘Vereenigde Scheepsagenturen van Halverhout en Zwart en Zurmühlen en Co’. Zurmühlen is in 1826, na de opening van het Noordhollandsch Kanaal, in Nieuwediep opgericht. Het bedrijf verleent sinds 1876 onder de naam ‘Amsterdam Tug and Salvage Company’ sleepdiensten rond de haven van IJmuiden. Later neemt Wijsmuller de sleepdiensten over.

Rond 1930 verhuist de ‘Vereenigde’ van Visseringstraat 1 naar Kanaalstraat 49. Na de oorlog zit zij op het adres Kanaalstraat 186. In 1948 wordt de v.o.f. omgezet naar N.V. Vereenigde Scheepsagenturen Halverhout & Zwart en Zuhrmühlen. In 1950 laat de Vereenigde de panden op Kanaalstraat 69-71, op de hoek met de Oranjestraat, grondig opknappen. Vanaf begin 1951 opereert de Verenigde Scheepsagenturen (VSA) vanuit dit hoekpand, onder meer als reis- en passagebureau ‘voor alle inlichtingen voor Uw passages naar Australië en de overige werelddelen’.

Bij het honderdjarig bestaan in 1976 verkrijgt de VSA het predicaat ‘koninklijk’ en wijzigt de naam in ‘Koninklijke Verenigde Scheepsagenturen (KVSA). Vanaf dat moment mag het personeel de telefoon niet meer als vanouds opnemen met ‘Halverhout’ maar moet de naam ‘KVSA’ gebruikt worden. In 1982 verhuist de KVSA naar het kantoor op Sluisplein 25, het huidige pand van Velison Wonen. Het hoekpand aan de Kanaalstraat is daarna door de waterpolitie gebruikt.

In de jaren 1992-1994 wordt de Felison terminal bij de kop van de haven aangelegd. In 1994 wordt het zeven verdiepingen tellende terminalgebouw feestelijk geopend door prinses Margriet. De terminal wordt geëxploiteerd door de KVSA. De begane grond van het terminalgebouw wordt passagiersterminal. Diverse maritiem-gerelateerde bedrijven vestigen zich in het gebouw. In 2009 verhuist de KVSA zelf van Sluisplein 25 naar de vierde verdieping van het terminalgebouw. Enkele jaren later laat de KVSA de Felison Cruiseterminal aan de IJmondhaven bouwen. Deze terminal wordt op 4 mei 2012 geopend door de heer Vago, de CEO van MSC Cruises, met een bezoek van de MSC Opera als eerste cruiseschip.

De ‘KVSA van Halverhout & Zwart en Zurmühlen B.V.’ is vandaag de dag nog steeds een moderne maritieme dienstverlener in het Noordzeekanaalgebied. Het onderdeel Maritiem & Logistiek biedt rederijen in onder meer de cruisevaart, visserij, droge bulk, ferry, tankervaart en de offshore windenergie diensten als lossen, laden, afhandeling van douaneformaliteiten en transport. Het onderdeel Data & Intelligence faciliteert communicatie en informatievoorziening voor de maritieme en logistieke sector. De KVSA noemt zichzelf op haar website ‘hèt aanspreekpunt voor maritieme en logistieke innovatie in het Amsterdam-Noordzeekanaalgebied’. Over 30 jaar ziet de KVSA zichzelf nog steeds als ‘een begrip in de scheepvaart en misschien zelfs in de ruimtevaart!’. Zal IJmuiden dan ook over een ruimtehaven beschikken, met ruimteferrydiensten tussen IJmuiden en Neo-IJmuiden aan de monding van een van de vele kanalen op Mars…?