Wekelijks staan we in deze rubriek aan de hand van een foto stil bij een IJmuidens onderwerp naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering aandacht voor ‘rust en tijd‘ op het IJmuiderstrand.

Door Erik Baalbergen

Ieder heeft zo zijn of haar eigen bezigheden op ons strand. En dat is niet per se zonnebaden, wandelen, fietsen of blokarten. Zo werd ik afgelopen vrijdag getipt dat Dutch Beach Art iets prachtigs aan het maken was op het strand bij de IJmuiderslag. Na het werk trek ik de stoute wandelschoenen aan en wandel de Heerenduinweg af en het strand op, in de hoop dat de zandkunstenaar nog bezig is. In de verte zie ik onmiskenbaar de zandkunstenaar aan het werk. Waarom zou je anders het strand aanharken met een grashark? Dichterbij gekomen zie ik een kunstwerk in wording: aan zandmandala, een cirkelvormig figuur met symmetrische elementen.

Sanskriet

Het woord ‘mandala’ komt uit de oude Indische taal Sanskriet en betekent letterlijk ‘magische cirkel’. Het maken van een mandala dient volgens een yoga-website ’tot inspiratie en innerlijke verrijking. Ze maken je bewust van de oneindigheid van het bestaan en de verbinding met alles om je heen.’ Voor het maken van een mandala moet je tijd en rust nemen. Het bijzondere aan een zandmandala is dat deze uiteindelijk ceremonieel wordt vernietigd door het aan het water of de wind terug te geven. Voor de maker is het maken van de zandmandala belangrijker dan het resultaat; het is onderdeel van een meditatie. Getuige zijn van de ‘vernietiging’ van de zandmandala hoort daar ook bij. Voor de toeschouwer is zo’n zandmandala mooi, maar met enige uitleg van de maker krijgt de mandala meer betekenis.

Tijdelijk

Deze zandmandala is ook zienderogen tijdelijk. Het ligt lag op een drooggevallen stuk strand, half op een zandbank en half in de geul voor de zandbank. De zandkunstenaar is gewapend met koptelefoon en hark geconcentreerd bezig om de mandala te maken. In het zand naast de figuur liggen de overige gereedschappen: een paar tentharingen en een touw, gebruikt om cirkels uit te zetten. Het lukte me om de aandacht te trekken en een gesprekje aan te knopen.

Dutch Beach Art

De zandkunstenaar is Tim Hoekstra. Onder de naam Dutch Beach Art maakt Tim kunstwerken in het zand. Tim legt uit dat hij na een hectische week het echt nodig heeft om er even alleen op uit te zijn. Het werken op het grote en bijna verlaten strand bij IJmuiden geeft hem de nodige rust en inzichten. Een hectische week? Tim bedoelt de Formule 1 Grand Prix in Zandvoort. Al zijn hele leven heeft Tim een huisje op het strand van Zandvoort. Rond de Grand Prix van het vorige weekend is Tim druk bezig geweest met zandfiguren op het strand van Zandvoort, waaronder een ode aan Max Verstappen en, samen met strandbuurman Edwin met wie hij vaker samenwerkt, een eerbetoon aan Niki Lauda, de winnaar in 1985 van de nu voorlaatste Formule-1-wedstrijd op het circuit van Zandvoort.

Meditatieve staat

Tim werkt intuïtief en kan niet vooraf aangeven wat het resultaat wordt. ,,Ik maak het werk (mandala’s) uit het niet wetende veld. Daar waar alles kan gebeuren. Ik werk in een meditatieve staat zonder actieve gedachtes zodat alles kan verschijnen.’’ Hij werd aangetrokken door het stukje strand op de rand van een drooggevallen zandbank. Het middelpunt van de cirkel ligt precies op de rand. Door de nagenoeg rechte lijn van de zandbank ligt de mandala precies half op en half naast de bank. Tijdens de meditatie van zo’n zes tot acht uur creëert Tim de mandala en kijkt toe hoe deze bij de opkomende vloed opgeslokt wordt door de zee.

Balans

’s Avonds stuurt Tim mij een met een drone gemaakte luchtfoto van de mandala van vóór de ceremoniële vernietiging, en legt uit: ,,Dit is het werk geworden, prachtig met de zandstructuur. De twee delen, licht en donker geven een mooi effect. Ze staan voor de balans (yin yang).’’ Zelfs een nuchtere aardappel als ik ben onder de indruk van de mandala, en heb ook zelf zowel tijdens het kijken naar Tim ‘in actie’ als tijdens het gesprekje de rust en de tijd bij en rond hem, de cirkel, het IJmuiderstrand en eigenlijk de hele wereld om mij heen mogen ervaren! (Foto boven: Erik Baalbergen)