Velsen – De gezondheid van omwonenden krijgt voortaan een volwaardige plek in de afspraken die overheden maken met Tata Steel. Vorige week vond in het stadion van Telstar een bijeenkomst plaats over dit thema, waarbij zowel bewoners als bestuurders aanwezig waren. Zowel minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) als staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) reageerden op vragen vanuit de zaal, evenals gedeputeerde Jeroen Olthof van de provincie Noord-Holland en wethouder Jeroen Verwoort van de gemeente Velsen, die sprak namens de gezamenlijk optrekkende gemeente in de regio IJmond. Aanleiding voor de bijeenkomst vormden onder meer twee recent verschenen rapporten over de gezondheid in deze regio en het verduurzamen van Tata Steel.
Door Raimond Bos
Industrie en gezondheid, het is vaak geen goede combinatie. Door de Expertgroep Gezondheid IJmond werd onlangs een rapport uitgebracht over de gezondheidssituatie in deze regio. Dat inwoners zich hier zorgen maken over hun gezondheid, door de aanwezigheid van zware industrie op het terrein van Tata Steel, is niet nieuw. ,,Mensen zijn hier al heel lang bezorgd over hun gezondheid, maar werden tot voor kort niet zo serieus genomen en dat heeft niet veel goed gedaan voor het vertrouwen’’, concludeert Marcel Levi, voorzitter van de Expertgroep. Volgens Levi heeft het staalbedrijf zich echter wel altijd min of meer aan de gestelde regels en normen gehouden. Dat leidt volgens hem tot de conclusie dat die regels en normen niet streng genoeg waren om de gezondheid van de omwonenden te waarborgen.
Naast MER ook GER
Al jaren is het gebruikelijk om bij het verlenen van vergunningen vooraf eerst een Milieu Effect Rapportage (MER) op te stellen. De Expertgroep Gezondheid IJmond adviseert om parallel hieraan voortaan ook een Gezondheid Effect Rapportage (GER) in het leven te roepen, zodat gezondheidseffecten een volwaardige plaats krijgen in de afwegingen. Dat blijkt echter in juridische zin niet zo eenvoudig te zijn, waardoor omwonenden hun twijfels hebben over het effect van zo’n document. Daarom neigt men meer naar het maken van maatwerkafspraken met het staalbedrijf. ,,Maar hoe worden wij beschermd als die afspraken niet worden nagekomen?’’, luidde een reactie vanuit de zaal. Olthof reageerde: ,,We moeten die afspraken niet alleen opnemen, maar ook zo goed mogelijk handhaven.’’ Iemand ander stelde voor om de normen van de internationale gezondheidsorganisatie WHO in de regels op te nemen, maar volgens Adriaansens is dat geen goed plan: ,,We moeten de regels in Europees verband op dezelfde manier stellen, anders zouden we binnen tien jaar geen industrie meer hebben in Nederland.’’ De minister onderschrijft wel dat Nederland naar het hanteren van die normen moet streven en daarvoor moet vechten.
Breder kijken
Edwin Loenen lichtte namens het ministerie van Economische Zaken (EZ) het rapport toe over het vergroenen van Tata Steel. Hij benadrukte het economisch-strategische belang van de Europese staalindustrie en legde uit dat Tata Steel in Velsen een gunstige ligging heeft. Hij beaamde echter ook: ,,Zonder dat er iets gebeurt aan de leefomgeving is er geen toekomst voor Tata Steel Nederland.’’ Adriaansens reageerde op de balans tussen de industriële belangen en de volksgezondheid: ,,We moeten die twee niet tegenover elkaar zetten, maar samenvoegen. Het moet schoon én groen.’’ Namens de gemeenten in de IJmond pleitte wethouder Jeroen Verwoort ervoor om breder te kijken dan naar alleen de problematiek rond Tata Steel: ,,We hebben met dit rapport de aanknopingspunten die we nodig hadden om richting te geven aan de lastige reis die we te maken hebben in deze regio als het gaat om geluidsoverlast en uitstoot. Maar we hebben hier ook te maken met het Noordzeekanaal, Schiphol en snelwegen. Alleen op Tata Steel focussen lost het probleem in bredere zin niet op.’’
Foto: Minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) op de bijeenkomst in het stadion van Telstar. Foto: Bos Media Services