IJmuidenaar Frits Rijperman droomde ervan om stergitarist te worden. Hij is teamleider in een zorginstelling geworden en speelt voor de lol trompet in een jazzband. Hij schrijft regelmatig een column met een eigen illustratie over oude trends en nieuwe hypes in de moderne muziek. Hangpensionado.

Zittend aan de Kade van het Leven

Sittin’ in the mornin’ sun

I’ll be sittin’ when the evenin’ come

Watching the ships roll in

And I watch ‘em roll away again, yeah

I’m sittin’ on the dock of the bay

Watching the tide roll away Ooh,

I’m just sittin’ on the dock of the bay Wastin’ time

Terwijl de tijd verstrijkt en generaties veranderen, krijgt: ‘Wastin’ time’ een nieuwe betekenis. Het begon voor mij in het bloedhete IJmuiden van 1975. De geur van oude frituurolie en zure bommen vermengde zich met de zilte zeelucht, en ik lag languit bij het strand in het zogenaamde Bonanzastraatje. Samen met vaag bevriende leeftijdsgenoten slurpte ik aan halve liters bier, voor een schamele 75 cent gekocht bij het supermarktje in het verveloze rijtje keetjes. De dagen waarin je als puber nog gewoon drank kon kopen zonder je ID te laten zien. De opener voor een fles bier bungelde aan een versleten koordje in de deursponning van een houten winkeltje, schuin tegenover Paviljoen Zuid Pier.

Bonanzastraatje

Het cinematografische straatje met zijn saloon-achtige Western sfeer bood een toevluchtsoord voor jongeren die de traagheid van het bestaan omarmden. Een plek waar ‘er zijn’ het hoogste goed was, en rondhangen en het observeren van voorbijgangers was een vorm van vermaak op zich. Maar de overgang van deze zorgeloze zomers naar de huidige tijd, waar megaparkeerplaatsen en moderne ‘Doggy-style-kunst’ de oude charme hebben vervangen, gaat van eb naar vloed.

Kop van de Haven

Nu, een halve eeuw later, zie ik bij de pier, IJmuiderslag, of de Kop van De Haven plukjes ouderen bijeenkomen, op hun scootmobiels gezeten, als nieuwe varianten van de jongeren van toen. Ze vormen een groep hangouderen, kletsend en mijmerend terwijl ze de voorbijvarende veerboten, cruiseschepen en partyboten gadeslaan. Het lijkt een vorm van nietsdoen, van simpelweg er zijn, maar onder die oppervlakte borrelen misschien wel vragen en twijfels.

Wat betekent het om als oudere je dagen door te brengen, wetende dat je levensjaren geteld zijn? Is het nostalgisch terugverlangen naar vervlogen tijden een stil protest tegen de snelheid van de moderne wereld? En wat betekent dit voor het beeld van mij als pensionado? Zal ik, net als deze krasse knarren, mijn dagen slijten met ogenschijnlijk nutteloos rondhangen, slechts om de tijd te doden?

De kunst van het nietsdoen

Maar dan dringt een ander besef tot me door. Misschien gaat het niet om kiezen tussen actie en rust, maar om het vinden van een balans. Tussen de hangouderen van nu en de hangjeugd van toen lijkt de cirkel rond te zijn. Terwijl ik mijmer over deze parallelle werelden, bedenk ik dat de kunst van het nietsdoen misschien wel de meest waardevolle les is die we kunnen leren. Want in een wereld die steeds sneller draait, kan het vinden van het simpelweg ‘zijn’ een waardevolle bron van geluk zijn, of je nu jong bent of oud.

In 1975 was ik me er niet van bewust hoe belangrijk het was om doelen te stellen, uitdagingen aan te gaan en uit mijn comfortzone te stappen. Ik was een zorgeloze nepbohemien, zoals Japie in het verhaal van Nescio’s ‘De Uitvreter’ Japie, die als een zwerver op kosten van anderen leefde en zich onttrok aan maatschappelijke normen. Zonder na te denken over persoonlijke groei of ontwikkeling. Dat was toen, maar decennia later, terwijl ik de grijze golf zie zitten en overal tegenkom, besef ik dat de strijd tegen vertrutting sowieso een opgave is, ongeacht leeftijd of achtergrond.

De valkuil van het inkakken

Het betekent nieuwsgierig zijn en in beweging blijven, vooral als het makkelijker lijkt om in de comfortabele status quo te blijven hangen. Het betekent ook het cultiveren van blijven leren en het omarmen van het onbekende. Alleen door bewust te blijven van de valkuilen van het inkakken en te streven naar jezelf in topvorm te brengen, kan je een betekenisvol leven creëren, met voldoening en voortdurende ontwikkeling. En niet zoals Japie op een dag van de brug ‘stappen’.

Zitten mag dan een volksziekte zijn geworden, maar het was ook ooit de bron van een enorme hit. Als ze me nu vragen; ‘En? Wat ga je straks doen?’ Twijfel ik tussen; ‘Ik ga actief bezig blijven, Rock and Roll!’ en ‘Och ik kijk wel, niets bijzonders, misschien wel niets.’

Otis Redding verongelukte op 26-jarige leeftijd, maar zijn muziek leeft voort, net als de boodschap die hij uitdroeg. Het blijven streven naar avontuur, zelfs als we langs de kade zitten en de tijd voorbij zien glijden. De worsteling tussen niets doen en actief blijven zal blijven bestaan, maar dat is juist wat ons scherp en levendig houdt. Foto: Frits Rijperman