Overzee
Overzee is de vertaling van het Latijnse transmare en ‘Transmare’ is de naam van de villa aan Vinkenbaan 50 in Santpoort-Zuid. Het is een bijwoord dat je gebruikt in constructies als ‘Zij komt van overzee’. Daarmee wordt dan bedoeld dat zij uit Nederlands-Indië komt. En precies dat was het geval met een voormalige bewoonster van de villa. Oók aan de zee refereert dat je lang geleden vanuit de villa vanwege haar hoge plaatsing op een duintopje nog nét een klein stukje zee kon zien. Er stond toen nog niet zoveel bebouwing en de bomen waren nog niet zo groot als nu.
De villa heeft monumentenstatus gekregen vanwege haar evenwichtige en gave (en sinds de oplevering in 1910 gaaf gebleven: hulde aan de bewoners) hoofdvorm, die gebouwd is in de typisch Hollandse sobere baksteenstijl. Daarmee is het één van de architectonisch waardevolle gebouwen in de sociale woongeschiedenis van Velsen. Daar komt bij dat de betrekkelijk intieme villa het woonhuis is geweest van een belangrijk man, de heer A. Bertling. Hij bezat ook een aanzienlijke woning in Haarlem, dus misschien was de villa zijn ‘zomerhuis’, bronnen geven daarover geen uitsluitsel. Hij was begin twintigste eeuw secretaris-penningmeester van de Bloemendaalse N.V. Binnenlandse Exploitatie Maatschappij, die toentertijd veel woningbouwprojecten in Velsen en Bloemendaal faciliteerde.
Het is een aardig klimmetje over de trap naar het hooggelegen huis en dan moet je vervolgens-net als bij verscheidene andere huizen aan de Vinkenbaan- om bij de voordeur te komen aan de achterkant zijn. In 1910 was de Vinkenbaan dan ook nog maar een zandpad.
Tekst: René Stommel
Foto: Florian van der Horst
Stichting Santpoort