IJmond – Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu heeft in opdracht van de provincie Noord-Holland verkennende metingen gedaan naar ultrafijn stof in de IJmond. Gemiddeld werd in Wijk aan Zee het meeste ultrafijn stof gemeten, daarna in Beverwijk en in IJmuiden het minste. De metingen zijn uitgevoerd naar aanleiding van vragen van inwoners uit Wijk aan Zee.

Gedeputeerde Jeroen Olthof: ,,We doen voortdurend metingen om het leefklimaat en de gezondheid in de IJmond te verbeteren. We hebben met dit onderzoek een beeld in welke mate ultrafijn stof voorkomt in de IJmond. Dat we ultrafijn stof kunnen meten, is een relatief nieuwe ontwikkeling. Er bestaan dan ook geen normen voor. We kunnen vanaf nu wel periodiek meten hoe de hoeveelheid ultrafijn stof zich ontwikkelt. Dat levert kennis en inzicht op die nodig zijn om in de toekomst grenswaarden te kunnen bepalen. Als er grenswaarden voor ultrafijn stof moeten komen, moet dat op Europees niveau worden bepaald.”

Verschillende bronnen

Uit het onderzoek blijkt dat het ultrafijn stof komt uit de IJmond, waar ook Tata Steel is gevestigd. Dit gebied bevat verschillende bronnen van uitstoot: staalindustrie, zware transporten en scheepvaart. Elk van deze activiteiten produceert ultrafijn stof en ze gebeuren dicht bij elkaar in dit gebied. Hierdoor is het niet mogelijk om één specifieke bron aan te wijzen. De metingen vonden plaats in december 2019 en januari 2020. In deze periode kwam de wind vooral uit het zuiden en zuidwesten.

Wat is ultrafijn stof?

Ultrafijn stof komt vrij bij verbranding, bijvoorbeeld bij de uitstoot van weg- en vliegverkeer, huishoudens, scheepvaart en industrie. Ultrafijn stof zijn deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan 0,1 micrometer (10.000 keer kleiner dan een millimeter). Er zijn nog geen wettelijke grenswaarden of gezondheidskundige advieswaarden voor ultrafijn stof. Ga naar de website van het RIVM voor meer informatie over ultrafijn stof.

Aanleiding: grafietregens

In 2018 en 2019 heeft het slakverwerkingsproces bij Tata Steel en Harsco verschillende keren geleid tot uitstoot met daarin grafiet. Deze grafietregens zijn de aanleiding voor de provincie om verschillende onderzoeken in de IJmond uit te voeren, waar dit onderzoek naar ultrafijnstof er één van is.

Luchtkwaliteit IJmond verbetert

Jeroen Olthof: ,,Overigens zien we dat door alle gezamenlijke inspanningen van overheden, industrie en bewoners de luchtkwaliteit in de IJmond de laatste jaren meetbaar verbetert. De komende jaren blijven we daar sterk op inzetten. We doen dat door de luchtkwaliteit continu te meten, de industrie te stimuleren om schonere technieken toe te passen, door de vergunningen aan te scherpen en door goed te kijken of de regels worden nageleefd.”

De provincie Noord-Holland werkt samen met de gemeenten in de IJmond (Beverwijk, Velsen en Heemskerk) aan een balans tussen het economische belang van de industrie en het belang van een gezonde en veilige leefomgeving in de IJmond. De provincie brengt daarvoor met onderzoeken de vervuiling en, indien mogelijk, het effect daarvan op de gezondheid in beeld.

Meer informatie over de metingen staat op de website van het RIVM. (Foto: aangeleverd)