De provincie Noord-Holland heeft de vergunning van de Kooksfabrieken van Tata Steel in IJmuiden laten vergelijken met de daadwerkelijke situatie. De activiteiten van de Kooksfabrieken komen overeen met hetgeen vergund is. Daarbij zijn een aantal zaken geconstateerd die beter kunnen. Zo voert de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) alsnog een toets uit naar de uitstoot van zwaveldioxide en moet Tata Steel de vergunningseisen ook zelf beter monitoren. Verder concludeert het onderzoeksbureau dat de vergunning op het punt van het voorkomen van rauwe kooks moeilijk na te leven is. Het volledige onderzoeksrapport is te vinden op de website van de provincie Noord-Holland.

Gedeputeerde Leefbaarheid, Gezondheid en Milieu van de provincie Noord-Holland, Jeroen Olthof: ,,Het onderzoek geeft duidelijk aan op welke punten de vergunning aangepast moet worden. Dat is inmiddels opgepakt door onze Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.” In het onderzoeksrapport staat onder andere dat rauwe kooks niet helemaal voorkomen kunnen worden en het daarom lastig voor Tata zou zijn om op dat punt aan de vergunning te voldoen. Dit is voor de provincie en de OD NZKG geen reden om de ingezette handhaving op rauwe kooks aan te passen. Olthof: “Rauwe kooks zorgen voor veel overlast in de omgeving. De handhaving blijft op dat punt onverminderd streng.” 

Onderzoek

Vorig jaar is geconstateerd dat de sinterkoelers van Tata Steel anderhalf tot twee keer meer stof uitstootten dan op basis van de vergunning bekend was. Naar aanleiding daarvan heeft de provincie aan de OD NZKG opdracht gegeven te laten onderzoeken of deze situatie ook in andere fabrieken van Tata Steel kan voorkomen. Als eerste is onderzoek gedaan naar de Kooksfabrieken van Tata Steel. Daarbij is de vergunning vergeleken met de daadwerkelijke situatie. “De aanbevelingen uit dit onderzoek bieden ons voldoende handvatten om de huidige vergunning aan te scherpen. We hebben de eerste stappen hiervoor ondertussen ook al gezet”, aldus Frank Meelker, waarnemend algemeen directeur van de OD NZKG.  Het onderzoek is uitgevoerd door SPPS Consultants. De OD NZKG laat SPPS een dergelijk onderzoek ook uitvoeren naar de Sinterfabriek, de beide Hoogovens, de Oxystaalfabriek en de Pelletfabriek van Tata Steel. 

Rauwe kooks

In de kooksfabrieken wordt onder hoge temperatuur gas uit steenkool verwijderd. Het product dat over blijft is kooks. Kooks is de brandstof voor de hoogovens, waarin ijzererts wordt verwerkt tot ruwijzer. Als de steenkool onvoldoende verhit is geweest, komen er gassen vrij die niet gewenst zijn. Dan spreekt men van “rauwe” kooks. In de vergunning staat dat rauwe kooks niet mag voorkomen. Op 14 januari 2020 is daarom door de OD NZKG een last onder dwangsom opgelegd aan Tata Steel. 

Zwaveldioxide

De onderzoekers concluderen dat in 2007 bij de revisievergunning een bepaalde toets had moeten worden uitgevoerd, gericht op de uitstoot van zwaveldioxide (SO2). Zwaveldioxide is herkenbaar aan de rotte-eieren-lucht. Het provinciale meetnet laat zien dat de concentraties SO2 in de omgeving onder de wettelijke norm blijven. De OD NZKG gaat deze toets alsnog uitvoeren. De toets kan ertoe leiden dat Tata Steel technische maatregelen moet nemen om de SO2-uitstoot van de Kooksfabrieken te verminderen, op basis van de richtlijn die Europa voorschrijft voor de toepassing van de best beschikbare technieken. 

Zelfmonitoring

Een andere conclusie uit het rapport is dat Tata Steel meer verantwoordelijkheid moet nemen om zelf te monitoren of ze voldoen aan de eisen van de vergunning. In Nederland kennen we de zogenaamde zorgplicht die stelt dat het bedrijf in eerste instantie zelf verantwoordelijk is en daarin zorgvuldig te handelen. Dat laatste kan beter blijkt uit het onderzoek. 

Balans tussen industrie en omgeving

Tata Steel is belangrijk voor de IJmond. Ruim honderd jaar staalindustrie heeft voor economische groei gezorgd, in de regio en in de rest van Nederland. De industrie is onderdeel van de regionale identiteit. Tegelijkertijd zorgt de aanwezigheid van de industrie voor overlast en hinder. Hoewel de luchtkwaliteit in de IJmond de afgelopen jaren sterk is verbeterd, veroorzaakt Tata Steel overlast en maken inwoners zich zorgen over hun gezondheid. De provincie Noord-Holland werkt samen met de gemeenten in de IJmond (Beverwijk, Velsen en Heemskerk) aan een balans tussen het economische belang van de maakindustrie en het belang van een gezonde en veilige leefomgeving in de IJmond. Op 19 mei hebben de colleges van deze overheden hun gezamenlijke programma ‘Tata Steel 2020 – 2050: Samenwerken aan een gezondere en veilige IJmond’ in concept vastgesteld.  (Foto: Provincie Noord-Holland)