Op zoek naar de balans tussen nostalgie en vernieuwing

„Wéér een stuk van z’n tuig weggehaald”, zucht Koster. „Ja, het is brons hè”, reageert Kuntz realistisch. De twee bestuursleden van de Harddraverij staan voor de levensgrote, licht beschadigde Draver met sulky en pikeur op de rotonde van de Hoofdstraat: de entree van het dorp.

In 2009 maakte beeldhouwster Yvonne Piller het monument ter gelegenheid van het 250-jarig jubileum. Hét evenement van de Santpoortse feestweek, de kortebaan, wordt hiermee gesymboliseerd. Onder vaak complexe omstandigheden staan Theo Koster en Bas Kuntz voor de uitdaging om ook dit jaar de balans tussen nostalgie en vernieuwing te vinden. „Het bestuur moet anticiperen op ontwikkelingen in deze snel veranderende wereld, met constante dreiging van buitenaf.”

Als iemand buiten de gemeentegrenzen van Velsen vraagt waarmee het Dorpsfeest Santpoort zich onderscheidt, is het antwoord van de organisatoren: diversiteit. „Andere feestweken in de kop van Noord-Holland zijn meer bedoeld om met elkaar te drinken, feest te vieren en onderbroekenlol te hebben”, zegt Kuntz. „Wij moeten een bepaalde traditie in stand zien te houden. Vanaf 1752 zijn dit augustusdagen geworden met de kortebaan en ringsteken als voornaamste pijlers. In ons programma met ruim 40 evenementen houden we er bewust rekening mee dat er voor alle leeftijden iets te doen is. Van klassiek koffieconcert, kwalleballen tot en met ringsteken op de fiets voor de kinderen. We willen de gezelligste familiekermis van de randstad zijn. Het zijn vandaag de dag professioneel georganiseerde evenementen, waar duizenden op afkomen. Daar zijn nog eens ruim 350 vrijwilligers bij nodig.” Kuntz spreekt van een ‘bepaald kwaliteitsniveau’ dat bij ‘íéder evenement’ gehaald moet worden. „Het organisatieteam is met elkaar een klein bedrijfje geworden.”

Dat vraagt ook om een professionele aanpak en voorbereiding. Waar vergunningen twintig jaar geleden nog op ‘twee, drie A4’tjes’ konden worden gezet, moeten de organisatoren vandaag de dag minutieus een omvangrijk draaiboek in elkaar zetten. Met elk scenario wordt dus rekening gehouden. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeente Velsen. „De hele wet- en regelgeving, vergunningstelsels, milieu en beveiliging: alle eisen en voorschriften zijn drastisch aangescherpt”, vertelt Koster. Kuntz vult aan dat ‘de vergunning alleen al’ twintig pagina’s is. „Maar het achterliggende draaiboek telt 140 bladzijden. Hoe de wereld op dit moment in elkaar steekt zie je dus terug in ons verhaal.” Met zoveel mensen op de been zijn incidenten nooit honderd procent te voorkomen. Denk maar aan de incidenten tijdens de laatste twee edities (rellen in 2015 vonden plaats na 01.00 uur: buiten de officiële Dorpsfeest-tijd om en een doodgeschoten agressieve hond in 2016, red.).

„Dat soort dingen gebeuren en daar moet je rekening mee blijven houden. In goed overleg los je die ongeregeldheden met elkaar op: extra alertheid heeft ook weer met de tijdsspannen te maken.” Naast de steun van de lokale overheid, huurt de organisatie tegenwoordig ook forse aantallen beveiligers en bewaking in en zijn er ook meer hekken nodig om publiek veilig in goede banen te leiden. Voorzitter Kuntz is dan ook zeer verheugd met de steun van het bedrijfsleven en lokale middenstand die de afgelopen jaren fors is gegroeid om al die meerkosten te kunnen blijven dekken. „Het benadrukt toch wel dat we dit feestje met élkaar moeten kunnen blijven organiseren”, zegt Kuntz serieus.

Acht jaar geleden waande heel Santpoort zich weer even in de Dark Ages van 1752: uitgerekend de tijd waarin barbaarsheid zich ontwikkelde, en de samenleving van nu mee wordt bedreigd. Kuntz en Koster denken desalniettemin met genoegen terug op de geslaagde jubileumeditie van 2009: het leverde schitterende decorstukken en het naslagwerk ‘250 Korte Banen Lang’ op. Dat jaar liet des te meer zien hoe tradities en het Dorpsfeest met elkaar verweven zijn. „Die hele week stond in het teken van het thema 1752”, vertelt Kuntz. Koster ziet de simulatie van een Middeleeuwse stad nog steeds goed voor zich. „We hebben bij Landgoed Duin en Kruidberg een prachtige receptie georganiseerd”, begint hij.

,,Daar waren ook oud-bestuursleden, de burgermeester en inwoners bij aanwezig. Wij kwamen in oude rijtuigen, verkleed in Middeleeuwse stijl naar dat evenement. Samen met de Jutter/de Hofgeest en Stichting Santpoort hebben we een special gemaakt over de historie van Santpoort. Als je die opensloeg vond je in het middenblad een plattegrond van 1752 en één van nu. In het dorp hadden we ook doeken hangen waarop je kon zien hoe de doorzichten waren in die tijd”, vertelt Koster met een glimlach. Kuntz wijst erop dat ‘Santpoortse generatie op Santpoortse generatie’ het feest bezoeken en zo altijd ‘in de haarvaten’ van het dorp zal blijven zitten.

En dan de blik op de toekomst: daar hebben Kuntz en Koster een heldere visie in. „Groei is absoluut geen doelstelling van ons”, zegt voorzitter Kuntz. „Onze doelstelling blijft dat we een mooi en hoogwaardig Dorpsfeest neerzetten. Daarbij streven we ernaar dat de evenementen gratis toegankelijk blijven voor het dorp. Ondanks dat dat in deze tijd – met uitpuilende kosten – een steeds grotere opgave wordt.” Iedere keer voegt de organisatie iets aan toe de week, in de vorm van een bijzonder thema: de vorige editie was het jaar van Brederode en daarvoor het jaar van de Romeinen. Zo blijft het Dorpsfeest haar eeuwenoude naam en reputatie hooghouden, zonder dat Theo Koster en Bas Kuntz daarbij vernieuwing en progressiviteit uit het oog verliezen.

„Misschien kunnen we ook met elkaar een plannetje maken om De Draver weer tiptop in orde te maken”, lacht Koster. (tekst en foto: Douwe de Vries)