Regio- Sociale media: wie gebruikt het niet? Sociale media blijken voor jongeren en volwassenen onmisbaar om in contact te blijven met anderen. Echter, ze zien en ervaren ook keerzijden, zoals verslaving, slechtere schoolprestaties en slaapproblemen. Veel jongeren willen dan ook minderen met sociale media, maar hebben behoefte aan hulp daarbij. Ouders proberen hun kinderen te ondersteunen in hun omgang met sociale media, maar ook zij willen graag handvatten om dit beter te kunnen doen.
Wat hebben jongeren nodig?
Jongeren hebben zelf veel ideeën om hun sociale media gebruik te verbeteren, zoals schermtijdlimieten instellen, verslavende apps verwijderen, en de ‘nuttige’ kanten van sociale media ontdekken. Verder zijn ze blij met het telefoonverbod dat sinds kort op scholen is ingevoerd en zouden ze zo’n verbod graag op meer plekken zien. Maar dat is niet genoeg. De jongeren benadrukken dat ze meer hulp van anderen nodig hebben. Ze willen bijvoorbeeld meer alternatieve activiteiten in de buurt en meer informatie over de negatieve gevolgen van sociale media. Ook zien ze een verantwoordelijkheid voor app-makers en voor ouders om hen te ondersteunen.
Wat hebben ouders nodig?
Veel ouders proberen hun kinderen al te ondersteunen door toezicht te houden en afspraken te maken. Toch heeft meer dan de helft van de ouders vragen of zorgen over het sociale mediagebruik van hun kind en een kwart wil graag meer informatie of advies hierover. Ouders zijn vooral geïnteresseerd in informatie over de gevolgen van sociale media, verslaving, online privacy, schermtijd en het stellen van regels. Ze krijgen deze informatie het liefst van school, internet of het Centrum voor Jeugd & Gezin en de GGD.
Ondersteuning voor jongeren, ouders en scholen
Er zijn veel initiatieven om te leren hoe je sociale media kan inzetten voor persoonlijke ontwikkeling en welzijn, zonder (ernstige) negatieve effecten van sociale media te ondervinden. GGD Kennemerland ondersteunt jongeren, ouders en scholen daarin. Zo kunnen ouders en jongeren met vragen over sociale media terecht bij de jeugdartsen en –verpleegkundigen van de GGD. Ook organiseert de GGD webinars voor ouders over sociale media. Scholen kunnen aandacht besteden aan mediawijsheid met diverse lesprogramma’s. De GGD kan scholen hierin begeleiden en adviseren via de Gezonde School-aanpak.
Over de onderzoeken
Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 bleek dat een groeiend aantal middelbare scholieren in Kennemerland risico loopt op problematisch gebruik van sociale media. Om meer te weten te komen over het sociale mediagebruik van inwoners voerde GGD Kennemerland twee extra onderzoeken uit. In het najaar van 2024 vonden groepsgesprekken plaats met bijna 50 jongeren van 11 tot 18 jaar uit Kennemerland om hun ervaringen met sociale media in kaart te brengen. Alle resultaten hiervan staan beschreven in deze factsheet en dit rapport. Tegelijkertijd vulden 2.922 leden van het GGD inwonerspanel een online vragenlijst in over hun eigen sociale mediagebruik en dat van hun 9 tot en met 18-jarige kinderen.
Bron: GGD Kennemerland. Foto: aangeleverd GGD Kennemerland