Velsen – Applaus in de raadszaal van het gemeentehuis vorige week woensdagavond. De gemeenteraad heeft het voorstel voor het raadsakkoord en voorlopig raadsprogramma voor de komende vier jaar unaniem aangenomen. Daarmee is een belangrijke stap gezet in de vorming van een nieuw stadsbestuur en ook een nieuwe vorm van besturen. Bram Diepstraten gaat nu als formateur aan het werk om het nieuwe college van burgemeester en wethouders samen te stellen.
Door Raimond Bos
Als de huidige eensgezindheid en sfeer in de gemeenteraad tekenend zijn voor de situatie in de komende jaren, gaat Velsen een goede tijd tegemoet. In amper vijf weken tijd slaagden de raadsfracties erin om samen te komen tot een document dat aan de basis ligt voor de komende bestuursperiode. De ondersteuning vanuit het ambtelijk apparaat en de griffie speelde daarin een grote rol en werd door de sprekers woensdag alom geprezen. Het optimaliseren van de gemeentelijke dienstverlening en het druk zetten op het snel bouwen van nieuwe woningen zijn prioriteiten die vaak werden genoemd. Deze en veel andere thema’s werden in de afgelopen weken al uitvoerig besproken. Daardoor kon nu een document door de gemeenteraad aangenomen worden waarin de hoofdlijnen voor het beleid in de komende jaren zijn bepaald.
Wat is een raadsakkoord?
In de traditionele bestuursvorm vormden enkele partijen samen een coalitie. Zo’n coalitie had doorgaans een meerderheid van alle zetels in de gemeenteraad. Partijen die niet in de coalitie zaten, behoorden tot de oppositie. Ze lieten waar nodig een tegengeluid horen, maar hadden niet voldoende zetels om een raadsbesluit tegen te houden. Zo’n constructie heeft voor- en nadelen. Een veelgehoord punt van kritiek was dat het inhoudelijke debat hierdoor onvoldoende uit de verf kwam. Immers: de kaarten waren veelal al bij voorbaat geschud. Bij een raadsakkoord werkt het anders. Er is geen sprake van een traditionele coalitie en het college moet dus bij elk raadsvoorstel de steun van alle fracties zien te krijgen. Ook de partijen die vertegenwoordigd zijn in het college kunnen – op basis van het debat in de raad – besluiten om een voorstel niet te steunen. Hierdoor ontstaan wisselende meerderheden voor besluiten.
Elkaars pijnpunten kennen
Een ander voordeel van deze werkwijze is dat de partijen direct aan het begin van de bestuursperiode al met elkaar in gesprek gaan over alle belangrijke thema’s in de gemeente. Ze kennen daardoor elkaars pijnpunten beter en ze zijn ook zelf verantwoordelijk voor de prioritering van onderwerpen. Voorheen werd die prioritering door het college en de ambtelijke organisatie verzorgd. Overigens zijn na de verkiezingen van twee maanden geleden maar liefst 18 van de 33 raadsleden nieuw aangetreden. Zij kunnen de komende tijd rekenen op coaching vanuit de raadsgriffie, zodat ze goed in staat zijn om het raadswerk naar behoren te kunnen uitvoeren. Overigens is het nu opgestelde document een zogenoemde 70-procentversie. Dit houdt in dat ook in de komende tijd nader overleg nodig is om dingen verder te concretiseren. ,,Hoe meer concrete acties we straks in de 100-procentversie kunnen zetten, hoe duidelijker het college straks van start kan en hoe sneller we kunnen doorpakken’’, aldus Joost Bleekman (Velsen Lokaal).
Versnellen van woningbouw
Helemaal af zal het document volgens Bas de Ruig (D66) nooit zijn. Hij merkte op: ,,We moeten niet de illusie hebben dat we binnen deze vier muren van de raadszaal alle wijsheid in pacht hebben.’’ Als aandachtspunt voor formateur Bram Diepstraten gaf hij mee ervoor te waken dat het college niet uitsluitend uit mannen zou moeten bestaan. Cas Schollink toonde zich met name verheugd met de duidelijk opdracht in het raadsakkoord voor het versnellen van de woningbouw in Velsen. Ook voor Leo Kwant (LGV) telt dit thema zwaar: ,,Wij zijn bijzonder verheugd dat onze vier jaar inzet op het versnellen van de woningbouw niet tevergeefs is geweest.’’ Maarten Jan Hoekstra (GroenLinks) haalde enkele punten uit het raadsakkoord aan waarin zijn partij zich volledig herkent, zoals het laten meedoen van de moeilijker bereikbare groepen in de samenleving en het realiseren van een hogere opkomst bij de verkiezingen over vier jaar. Ten aanzien van de formatie zei hij: ,,Het college moet een sterk en op elkaar ingespeeld team worden.’’ Ook Ahmet Karateke (PvdA) had nog een belangrijke aanbeveling: ,,Laat duidelijk zien dat de gemeenteraad er is voor de samenleving van Velsen en zich daarvoor wil inzetten. Over alle thema’s heen zou aandacht moeten zijn voor preventie. Want preventie is een belangrijk middel om de sociale veiligheid in de wijken op orde te krijgen en te houden.’’ Behalve het op orde hebben van de gemeentelijke dienstverlening, weegt voor het CDA het voeren van een solide financieel beleid zwaar. ,,Dat is een belangrijk kader, wij zullen daarop toezien’’, aldus Gideon Nijemanting.
Experimentele duurzaamheidsoplossingen
Ferry Levasier (Forza!) toonde zich tevreden met wat de raad tot nu toe bereikt heeft. Hij drukte de formateur op het hart: ,,Kijk goed naar het wethouderprofiel en vooral naar de competenties die daarin zitten, dat die goed getoetst worden.’’ Het meest kritische geleid kwam woensdagvond van Forum voor Democratie. ,,Wij voelen ons hoogst ongemakkelijk bij de terminologie bij bepaalde thema’s’’, opende Tommy Panis zijn betoog. Hij distantieerde zich van de benoemde maatschappelijke opgave in het thema duurzaamheid en merkte op: ,,In een blinde waas inzetten op experimentele duurzaamheidsoplossingen is ons inziens gevaarlijk en het is uiteindelijk de burger die de prijs gaat betalen van dit gegok.’’ Desondanks kon ook zijn fractie instemmen met het raadsakkoord, onder het motto: ,,Waar sprake is van eenheid, is overwinning.’’ Frank Cornet (CrhistenUnie) haalde een andere Latijnse tekst aan, vertaald: ,,Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.’’ Hij prees met name de sfeer van openheid en wederzijds respect die het debat kenmerkte.
Formatie
Bram Diepstraten is nu aan zet om in de komende weken de kandidaten voor de wethoudersposten te spreken. Ten aanzien van het voorlopige raadsprogramma zei hij: ,,Er zijn behoorlijk wat opgaven neergelegd. U vraagt veel van het toekomstige college, we staan voor grote opgaven.’’ Hij wees er ten aanzien van het opgestelde profiel voor de toekomstige wethouders op dat perfectie niet bestaat. ,,Geen enkele kandidaat is een schaap met vijf poten. Maar ik streef er wel naar dat het college een schaap met vijf poten is.’’ Volgens Diepstraten zal in het formatieproces niet iedereen tevreden kunnen worden gesteld. ,,We zullen ook mensen moeten teleurstellen, dat besef ik terdege. Maar weet, dat de uitgangspunten van het raadsakkoord, de conclusies van de informateur en de beoogde werkwijze en samenwerking raad-college voor het toekomstige college als een paal boven water staan en dat elke partij, elke zetel, elk mens achter de zetel, er toe doet.’’
Foto boven: Bos Media Services