Driehuis – Sinds begin december worden in enkele panden aan de Duin- en Kruidbergerweg minderjarige asielzoekers opgevangen. Er zijn 64 plaatsen op deze locatie, de jongeren worden hier vanuit Ter Apel geplaatst. Sinds vorige maand is Mohamed Amessas de locatiemanager. Hij is in dienst van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) en zorgt ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt.

Deze locatie is uitsluitend bedoeld voor jongeren tot 18 jaar. Wie ouder is, moet vertrekken naar een regulier asielzoekerscentrum (AZC). Maar ook iedereen die zich niet aan de huisregels houdt, kan een stevig gesprek verwachten en wordt weggestuurd bij herhaling. Deze opvanglocatie is bedoeld voor een periode van vijf jaar. Gedurende die tijd komen er geregeld nieuwe bewoners, omdat anderen zijn uitgestroomd. Amessas legt uit hoe dat gaat: ,,Elke ochtend krijg ik een overzicht van de vrije plekken in onze opvang. Wij behoren tot de regio Midden-Noord en in deze regio zijn we met tien managers van opvanglocaties. We stemmen onderling af waar plek is en ik schat in dat bij ons momenteel gemiddeld eens per week een nieuwe jongere geplaatst kan worden.’’ Alle jongens die nu in deze opvanglocatie verblijven, zijn Alleenstaande Minderjarige Vluchtelingen (AMV). Ze zijn getraumatiseerd door oorlogsgeweld, mishandeling of misbruik. Hun leven wordt beheerst door angst, waardoor ze bijvoorbeeld niet meer normaal kunnen slapen. Iets simpels als even naar de huisarts gaan, vinden ze eng. Pas als een begeleider een vertrouwensband weet te krijgen, durven ze in diens aanwezigheid zo’n stap te zetten. Al met al geen gemakkelijke doelgroep om over te moeten waken.

Keihard gesprek

Voor Amessas lijkt deze taak op zijn lijf geschreven te zijn. De in Marokko geboren manager werkte hiervoor met zogenoemde risicojongeren, veelal met een criminele achtergrond. ,,Ik ben niet blind. Ik kan het lezen, want ik kom uit de praktijk. Ik zie het aan zo’n jongen, als het mis is.’’ Het signaleren van potentiële gevaren is dan ook zijn belangrijkste taak: ,,Wanneer er sprake is van overlast-gevend gedrag of iemand is vervelend, dan krijgt hij een stevig gesprek met zijn mentor en voogd. Daarna wordt hij bijvoorbeeld een week overgeplaatst naar een andere locatie of krijgt hij een extra taak opgelegd.’’ Amessas, vader van twee volwassen kinderen, vergelijkt zijn opvanglocatie met een doorsnee gezinssituatie: ,,Ik heb een huis en mijn huis heeft normen en waarden. Zo moet je het zien. Voor deze jongeren is structuur en discipline heel belangrijk. Als ze zich vervelen, gaan ze rare dingen doen. Wij bieden ze hier dagstructuur, sport en vrijetijdsbesteding. Tegelijk bereiden we ze ook voor op hun deelname aan de maatschappij. We leren ze om elkaar te groeten, om afspraken na te komen, enzovoort.’’

Bezorgde buurtbewoners

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is de instantie die streng controleert of jongeren op de juiste gronden in een opvanglocatie als deze terechtgekomen zijn. Daar worden alle gegevens van de jongeren gecheckt. Kloppen de papieren niet? Dan volgt doorgaans direct uitzetting naar een veilig land. Ondanks alle strenge regels zijn sommige inwoners van Driehuis bezorgd. Zoveel getraumatiseerde jongeren op één plek, is dat wel verantwoord? Amessas: ,,Dit is altijd al een locatie voor jeugdzorg geweest. Alles in deze panden is erop gericht. Als ze iemand zouden lastigvallen, krijgen ze meteen een gesprek. Maar daarvan zijn bij mij geen gevallen bekend, sinds deze opvang hier is. Ik snap dat mensen zich zorgen maken, maar ik wil die ruis graag wegnemen. Overal rond het pand zijn camera’s opgehangen en als de jongeren naar buiten gaan, zijn daar altijd begeleiders bij aanwezig. Om 22.00 uur moet sowieso iedereen binnen zijn. Dan gaat de deur op slot. Dat is hier de regel.’’ Overigens benadrukt Amessas dat het COA slechts voor het onderdak zorgt. ,,Stichting Nidos wijst de jongeren een voogd toe en het is deze voogd die zich bezighoudt met allerlei juridische zaken en toestemmingen. Wij zorgen voor dagelijkse activiteiten en begeleiding van de jongeren.’’

Vrijwilligers

Het is hartverwarmend om te zien hoe bereidwillig inwoners van Driehuis en omgeving zijn om iets voor deze jongeren te betekenen. Inmiddels hebben zich bij deze opvanglocatie al zo’n dertig vrijwilligers aangemeld. Dan zijn er ook nog eens zo’n twintig leden van de klankbordgroep. Amessas: ,,Dat is ongekend! Een collega gaat de helft van haar uren als activiteitenbegeleider gebruiken om deze vrijwilligers te begeleiden.’’ Daarnaast zijn er diverse samenwerkingen, zoals met onderwijsinstelling Het Molenduin, waar men de gymzaal mag gebruiken en het en Ichthus Lyceum, dat onder andere sportactiviteiten organiseert. Ook zijn er fietsen gedoneerd, zodat de jongeren fiets- en verkeerslessen kunnen krijgen. Alles is erop gericht om deze jongeren een zo normaal mogelijk leven te kunnen geven. ,,Haal ze uit dat traumatische wereldje en behandel ze als onze kinderen. Het is de bedoeling dat ze aansluiten bij evenementen in Driehuis, dat ze mee gaan doen aan de vrijwilligersactie NL Doet en aan Burendag. Ze mogen geen overlast veroorzaken en ze moeten de andere inwoners van Driehuis groeten op straat. Dat is wat ik wil bereiken! En als iemand iets wil weten? Men is bij mij altijd welkom voor overleg. Rechtstreeks contact zoeken met de jongeren? Dat gaat niet, dat moet altijd in overleg met hun voogd. Ze zijn immers minderjarig.’’

Fotobijschrift:

Mohamed Amessas bij één van de panden waarin het COA de Alleenstaande Minderjarige Vluchtelingen opvangt. Foto: Jutter|Hofgeest