IJmuiden – De laatste dag van februari was voor wethouder Jeroen Verwoort een heuglijke. Samen met Astrid Oosenbrug, voorzitter COC Nederland en voormalig IT politica van het jaar, en de jonge maar razendslimme cyber agent Valentijn mocht hij vandaag eindelijk het Alan Turingpark, tussen de Marconistraat en de Westerbegraafplaats onthullen. Verwoort is uitermate geïnteresseerd in zowel de Tweede Wereldoorlog en voormalig ‘ICT Meneer’, zoals hij zichzelf wel eens noemt en zijn hart ging tijdens de onthulling merkbaar sneller kloppen.

Door Ingeborg Baumann

Wat een cyberagent, een hacker voordat het woord bestond, en de voorzitter van COC Nederland met elkaar te maken hebben legt Verwoort in eigen woorden uit: ,,Een langgekoesterde wens ging vandaag in vervulling. Samen met Astrid Oosenbrug mocht ik vandaag eindelijk het Alan Turingpark onthullen. Op een steenworp afstand van mijn huis. Alan Turing is niet alleen een van de grondleggers van de informatica en datawetenschap, maar ook een absolute held die helaas veel te jong tragisch aan zijn einde kwam. Met zijn collega’s op Bletchley Park kraakte hij de Enigmacode van de nazi’s. Hierdoor konden de geallieerden onderschepte Duitse communicatie vertalen en werd de duur van de Tweede Wereldoorlog met vele jaren verkort. Dit redde het leven van miljoenen mensen, niet alleen militairen, maar ook praktisch de gehele Joodse gemeenschap in Europa. Een daad waar hij tijdens zijn leven nooit de waardering voor kreeg die hij verdiende. Turing was een hacker avant la lettre. Maar zoals veel helden in de Griekse mythologie kwam Turing tragisch tot zijn eind. In 1952 werd hij aangeklaagd vanwege zijn homoseksualiteit. Toentertijd in Engeland nog een strafbaar feit waarvoor hij chemisch werd gecastreerd. Een straf die hem uiteindelijk, in 1954, tot zelfmoord dreef. Pas in 2013 werd Turing postuum gerehabiliteerd. Tegenwoordig prijkt hij op het biljet van 50 pond. Maar veel te lang zijn zijn daden onderbelicht gebleven. Ik ben er supertrots op dat wij in Gemeente Velsen hem tegenwoordig eren. Met een park. In de wetenschapsbuurt. Op een steenworp afstand van de Westerbegraafplaats waar onder meer de verzetsheld Jan Bonekamp iedere Dodenherdenking herdacht wordt. Tussen de wetenschappers en de oorlogshelden in. Waar hij thuishoort, als veelzijdig symbool van vrijheid en de offers die daarbij horen. Zijn verhaal moet veel meer verteld worden, zeker in tijden als deze die om heldendom en opoffering vragen. Omdat het inspireert en hoop geeft.’’ 

Absolute held

Astrid Oosenbrug onderstreept dat Alan Turing een heel belangrijke bijdrage aan ook ónze vrijheid heeft geleverd. En een held is als het gaat om de LHBTI gemeenschap zoals wij die nu kennen, hij kwam openlijk uit voor zijn homoseksualiteit en werd daarom verguisd. We schrijven 1952 als hij chemisch wordt gecastreerd. Onvoorstelbaar. Relatief zo kort geleden. ,,1952 werd Turing gearresteerd wegens homoseksuele handelingen (die tot 1967 in Engeland voor mannen strafbaar waren) en veroordeeld, waarbij hij kon kiezen tussen een experimentele chemische castratie gedurende een jaar, of een gevangenisstraf. Turing koos het eerste. De hormonen die hij verplicht werd te laten injecteren, leidden onder meer tot borstvorming. Op 7 juni 1954 werd hij dood aangetroffen met een appel, die – naar beweerd werd – met cyanide vergiftigd was. Er wordt over zijn dood veel gespeculeerd. De officiële doodsoorzaak is zelfmoord, maar er wordt beweerd dat hij door de Engelse geheime dienst is vermoord, omdat hij te veel zou weten over geheime codes en daardoor een te groot veiligheidsrisico werd.’’ (Bron Wikipedia) 

Mythe

Oosenbrug vertelt: ,,8 Juni 1954 werd hij door de schoonmaakster dood aangetroffen in zijn eigen huis, hij had een met cyaankali vergiftigde appel gegeten. Kennen jullie het symbool van Apple? Met die hap er uit en in de kleuren van de Regenboogvlag? Er wordt gezegd dat het symbool een eerbetoon is aan Turing. Maar dat blijkt een mythe, hoe toepasselijk het ook zou zijn voor deze homoseksuele grondlegger van informatica en datawetenschap.’’ Overigens worden over zijn vermeende zelfdoding meerdere speculaties gedaan maar is nooit een sluitend bewijs geleverd. 

Code kraken 

Valentijn, let op want daar gaan we nog heel veel meer van horen in de toekomst, kraakt binnen no time de code waarmee een cijferslot geopend wordt. Verwoort heeft ietsje meer tijd nodig om het slot daadwerkelijk open te krijgen maar dan is het naambordje eindelijk zichtbaar. Door corona kon het niet eerder worden onthuld. Verwoort glimt er van. 

Onvoorstelbaar

Hoewel het absoluut onvoorstelbaar is dat iemand wordt verguisd om zijn seksuele voorkeur, ondanks de enorme bijdrage die hij heeft geleverd aan onze vrijheid en echt miljoenen mensen heeft behoed voor een vreselijk lot, zegt Astrid Oosenbrug dat de strijd van de LHBTI gemeenschap zeker nog niet gestreden is. Nog steeds worden mensen be- en veroordeeld om hun seksuele voorkeur. Ronald Serné, directeur stichting Regenboogloket, onderstreept het belang van bewustwording en acceptatie: ,,Ondanks zijn heroïsche prestaties is hij verguisd en niet geëerd voor zijn heldendaden. De reden hiervoor was zijn seksuele voorkeur. Begin jaren 50 lekte uit dat hij homoseksueel was, wat in deze tijd nog strafbaar was in het Verenigd Koninkrijk. Dit leidde tot een chemische castratie. Het is in deze tijd onvoorstelbaar. Ondanks dat dit iets uit een ver verleden lijkt, is homoseksualiteit nog steeds in meer dan 70 landen strafbaar. In sommige landen staat op homoseksualiteit zelfs de doodstraf. Tot voor kort (tussen 1985 en 2014) moesten transgenders zich in Nederland laten steriliseren en was dit verplicht bij het wijzigen van geslachtsregistratie. De operaties waren medisch niet noodzakelijk en zorgden voor veel leed bij betrokkenen. Tevens spreken medewerkers van Stichting Regenboog Loket veel mensen die niet voor hun seksualiteit en/of genderidenteit uit durven te komen, soms ook omdat dit te onveilig voor ze is. Het is een mooi eerbetoon dat er in Velsen een park is vernoemd naar Alan Turing. We hopen dat dit bijdraagt aan meer bewustwording en meer acceptatie van LHBTI+’ers. We hopen dat we ooit in een wereld kunnen leven waarbij seksuele geaardheid en genderidentiteit de gewoonste zaak van de wereld is. Tot die tijd is er nog veel nodig en we hopen dat mensen de ondersteuning krijgen die zij verdienen.’’

Mensen die behoefte hebben om eens te praten (dit kan eventueel anoniem via de chat) kunnen in gesprek gaan via de website van het regenboogloket. www.regenboogloket.nl

Foto boven:

Wethouder Jeroen Verwoort, Astrid Oosenbrug en Valentijn hebben alledrie op hun eigen manier te maken met Alan Turing. Foto: Reinder Weidijk