IJmuiden – In de nacht van vrijdag op zaterdag is de doorgang van het cruiseschip Jewel of the Seas geblokkeerd door klimaatactivisten in de vaart door de Noordersluis naar Amsterdam.

Door Ingeborg Baumann

De actie duurde maar liefst vier uur en het gigantische schip werd tegengehouden door zeven leden van de actiegroep Extinction Rebellion die op de deur van de Noordersluis waren geklommen. Uiteraard gewapend met spandoeken met klimaatleuzen.

Uiteindelijk is het schip achteruit gevaren en afgemeerd in IJmuiden. Een gedeelte van de passagiers werd met bussen naar Schiphol vervoerd, einde vakantie. De rest van de opvarenden zou een dagje Amsterdam doen en werd daar naartoe gebracht.

Cruiseschepen leveren Co2 uitstoot op, net als vliegtuigen. Er schijnt zelfs sprake van een dubbele uitstoot. Voor klimaatactivisten reden zijn om met dit soort demonstraties cruiseschepen uiteindelijk van de wereldzeeën te bannen. Duurzaamheid is momenteel een groot onderwerp in de cruisewereld. Er zijn diverse initiatieven bij de rederijen om cruiseschepen (veel) duurzamer te laten zijn. Het gaat dan met name om het verminderen van plastic, verminderen van uitlaatgassen én het gebruik van schonere (fossiele) brandstoffen zoals LNG of elektriciteit, al dan niet in de haven als walstroom. Maar Extinction Rebellion staat bekend om het feit dat het ze allemaal niet snel genoeg kan gaan en dat ze nogal rigoureuze middelen aanwenden om dat duidelijk te maken.

Geen direct gevaar

De actievoerders werden niet beboet door de politie, er was geen sprake van direct gevaar voor de passagiers of de bemanning. En demonstreren mag. Voor Port of Amsterdam was het nog een logistieke uitdaging om iedereen uiteindelijk op de gewenste plek te brengen en de nieuwe passagiers die zouden opstappen op de Jewel of the Seas naar IJmuiden te krijgen. De politie ging wel in gesprek met de gemeente om uit te zoeken of er alsnog ingegrepen moest worden, maar dat bleek niet nodig. De activisten vertrokken rond 07.00 uur uit zichzelf.

Seven Seas Mariner

De middag erna, zondag 11 augustus, hebben actievoerders van Extinction Rebellion (XR) opnieuw de sluizen bij IJmuiden geblokkeerd. Dit keer werd de de aankomst van cruiseschip Seven Seas Mariner tegengehouden.  Extinction Rebellion roept, in het licht van de huidige klimaat- en ecologische crisis, op tot een onmiddellijke stopzetting van de cruise-industrie. Hun motivatie: ,,​​Cruiseschepen zien er vaak heel clean uit, maar hun motoren zijn dat allesbehalve. Het aantal cruiseschepen, de tijd die ze in de havens doorbrengen en de brandstof die ze verbruiken zijn de voorbije jaren allemaal enorm toegenomen. Dat resulteert dus in een toename van vervuiling met zwaveloxiden, stikstof en fijnstof – stuk voor stuk gevaarlijke vormen van luchtvervuiling.’’

Demonstratie ontbonden

De politie heeft ter plaatse de actie beëindigd. Twee van de actievoerders hadden zichzelf vastgeklonken aan de brugleuning van de sluis, aldus Extinction Rebellion. Twee anderen zouden zich hebben vastgelijmd. De actievoerders zongen leuzen als: ‘Change your diet for the climate, eat the rich’. Wethouder Jeroen Verwoort in zijn rol als locoburgemeester gaf de politie zondag opdracht de demonstratie te ontbinden. ,,Het demonstratierecht is een groot goed in Nederland. Afgelopen vrijdag maakte Extinction Rebellion daar gebruik van en toen hebben zij hun boodschap duidelijk kunnen maken. Ook gingen de demonstranten toen uit zichzelf weg’’, motiveert Verwoort deze actie. Het Noordzeekanaal is een belangrijke vaarweg en door de blokkade kon het scheepvaartverkeer geen doorgang vinden. Dus ook het normale scheepvaartverkeer werd gehinderd en de demonstranten wilden dit keer niet uit zichzelf vertrekken.

Tegengeluiden

Uiteraard stond vooral X (voorheen Twitter) bol van de niet mis te verstande commentaren van zowel aanhangers van  Extinction Rebellion als mensen die een tegengeluid lieten horen. Zoals: ,,Dus het schip ligt alsnog brandstof weg te stoken en er moeten bussen en andere vervoermiddelen komen om de passagiers weg te brengen.’’ Of: ,,Door met draaiende motoren een dag in de sluis te liggen vervuilen ze natuurlijk een pak meer.’’ De algemene insteek was duidelijk: acties als deze wekken niet bepaald sympathie voor de actievoerders op.  

Verlijmd of geketend aan de Noordersluis teneinde Seven Seas Mariner tegen te houden. Foto: Frits Houtgraaf