Santpoort – Het zal de vaste bezoekers van het landgoed Duin & Kruidberg niet ontgaan zijn, dat de situatie rond een in het gebied gelegen woonhuis in het afgelopen jaar is gewijzigd. De afrastering rond het pand is verhoogd en een aantal grote, beeldbepalende populieren zijn gekapt. De redactie van deze krant ontving er een mailtje over van een bezorgde natuurliefhebber. Hij spreekt van aantasting van het natuurgebied en verbaast zich over het feit dat zowel gebiedseigenaar Natuurmonumenten als de gemeente Velsen niet hebben ingegrepen. Hij blijkt niet de enige te zijn die zich zorgen maakt; de nieuwe eigenaars van het woonhuis hebben al meerdere vragen gekregen van passanten en zijn graag bereid om ook in deze krant het verhaal uit te leggen.

Door Raimond Bos

Naar aanleiding van het ontvangen bericht nemen we allereerst contact op met Natuurmonumenten. Die organisatie verwierf het landgoed in 1981, nadat het eerder in particuliere handen was geweest. Sinds 1995 is het landgoed bovendien – als deel van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland – een beschermd Natura 2000-gebied. Mogen er dan zomaar bomen gekapt worden? Het blijkt allemaal net iets anders te liggen dan veel mensen denken. Op de eerste plaats behoort de betreffende woning met de bijbehorende grond niet tot het eigendom van Natuurmonumenten. De organisatie blijkt destijds wel het natuurgebied, maar niet de grond rond de woningen te hebben overgenomen. Dat verklaart al vrij eenvoudig waarom de bewoner hier zelfstandig aan de slag kan gaan. Maar hoe zit het dan met de beschermde status van het gebied? En waarom zijn de majestueuze populieren eigenlijk gekapt? Een bezoek aan de nieuwe eigenaars brengt meer duidelijkheid.

Dromen van wonen in een natuurgebied

De woning, die bij velen bekend staat als het huisje ‘In den Argus’ aan de Duin- en Kruidbergerweg, was van oudsher de woning van de jachtopzichter en behoorde tot vorig jaar nog toe aan de erven van de familie Cremer, die het landgoed een eeuw geleden bezat. De erven, die zelf in het buitenland verblijven, hielden de woning in eigendom tot de bewoner ervan kwam te overlijden. Daarna werd het pand met de bijbehorende grond te koop gezet. Ondernemer Rogier, oorspronkelijk afkomstig uit Nijmegen, maar al twintig jaar wonend in Amsterdam, droomde al jaren van een woning midden in een natuurgebied. Hij vertelt: ,,Ik hield de woningmarkt in de hele kuststrook al jaren in de gaten. Toen deze woning beschikbaar kwam, heb ik meteen gereageerd.’’ Zijn partner Anke, opgegroeid in Apeldoorn, was bij het zien van de woning ook meteen enthousiast: ,,Ik had de woning alleen nog maar aan de buitenkant gezien, toen wist ik eigenlijk al dat ik hier wilde wonen.’’

Achterstallig onderhoud

Als kersverse eigenaren van de woning maakten Rogier en Anke een inventarisatie van wat er gebeuren moest. Het pand was slecht onderhouden en ook aan de tuin er omheen was jarenlang niets gedaan. ,,Alles was overwoekerd en verwilderd. We wilden ervoor zorgen dat alles weer toekomstbestendig werd. Het moest weer honderd jaar meegaan, maar wel op ecologisch verantwoorde wijze. Daarvoor gaan we binnenkort een vergunning aanvragen.’’ Een interessant detail hierbij is dat de eigen grond rond de woning niet behoort tot het Natura 2000-gebied. Dat is destijds bij de besluitvorming over het beschermde gebied zo vastgelegd. De vraag is echter waar zich de grenzen precies bevinden. ,,Daar hebben we onderzoek naar gedaan. We hebben de grenzen bij benadering kunnen vaststellen.’’ Het aanwezige hek, bestaande uit palen en ijzerdraad, werd opgehoogd om de voorkomen dat herten de jonge aanplant zouden vernielen.

Populieren gekapt

Een aantal grote populieren op het terrein groeiden schuin, waardoor het gevaar bestond dat ze uiteindelijk op het huis zouden kunnen vallen. Het stel consulteerde een ecoloog en kreeg te horen dat dit gevaar inderdaad reëel was. Nader onderzoek wees bovendien uit dat alle populieren op het terrein verrot waren. Toch waren Rogier en Anke aanvankelijk niet van plan om de mooie bomen te vellen. Ze veranderden van mening toen op een windstille dag in het najaar van 2020 opeens een grote boom als vanzelf omviel. ,,Natuurmonumenten had ons ook gewaarschuwd voor het feit dat wij verantwoordelijk zijn voor bomen die op onze grond staan en overhellen. Alles overwegende hebben we toen toch besloten om de bomen weg te halen, al hadden we daar best moeite mee,’’ vertelt Rogier. Anke vult aan: ,,Ik heb er wel een traantje om moeten laten, want het waren zulke mooie bomen.’’

Beplantingsplan

In samenwerking met Natuurmonumenten heeft het stel vervolgens een beplantingsplan voor de tuin gemaakt, dat in overeenstemming is met het gedachtengoed van Natura 2000. ,,We kregen na het kappen van de bomen af en toe woeste mensen aan het hek, maar we hebben ze alles uitgelegd en verteld over de nieuwe boomaanplant. Dan zie je ze vervolgens vrolijk weer vertrekken, omdat ze begrijpen wat er speelt. Al met al begrijpen we best dat natuurliefhebbers hun zorgen delen en we leggen graag en met plezier uit hoe wij diezelfde natuur koesteren en daar met grote zorg mee omgaan. Tegelijkertijd hopen we dat wandelaars ook hun grenzen kennen: wij komen ook niet elke dag naar andermans huis toe om te bespreken wat we van de  tuinrichting vinden. Maar een open gesprek op z’n tijd is natuurlijk altijd leuk! We krijgen gelukkig ook heel veel enthousiaste reacties van passanten die dolblij zijn dat ‘In den Argus’ nu weer bewoond is en het perceel weer nieuw leven wordt ingeblazen.’’

Foto boven:

Rechts op de foto het huisje ‘In Den Argus’, links te zien de overblijfselen van de gekapte populieren. Foto: Bos Media Services