Zondag 5 augustus vindt er weer een publieksdag plaats op het Forteiland in IJmuiden. De overtocht vanaf de Kop van de Haven duurt ongeveer 5 minuten. De Koningin Emma vertrekt om 10.45, 12.45 en 15.10 uur.
Door op 14 mei 1940 het passagiersschip Jan Pieterszoon Coen en de mijnenveger M3 in de piermonding tot zinken te brengen was de toegang tot de haven van IJmuiden volledig afgesloten. In de loop van 1940 is op last van de Duitse bezetter de mijnenveger gelicht en weer in de vaart gebracht voor de Kriegsmarine. De ontstane opening liet alleen nog maar kleine schepen toe.
De haven van IJmuiden heeft alleen kunnen dienen als basis voor mijnenvegers, voorpostenboten en snelboten. Deze snelboten waren een kwelling voor de Britse scheepvaart langs de Engelse Oostkust. Ze torpedeerden of beschoten Geallieerde kustvaarders en dropten mijnen in riviermondingen.
Als antwoord hierop voerden Engelse vliegtuigen overdag laagvliegend aanvallen uit op de in de havens van IJmuiden liggende snelboten. Daarop liet de Kriegsmarine al heel snel twee bomvrije ‘Schnelllbootbunkers’ bouwen.
Op 26 maart 1944 werd een gecombineerde aanval uitgevoerd door 390 Amerikaanse, Britse en Nederlandse tweemotorige bommenwerpers. Ruim 600 ton bommen vernielden zeven schepen, maar de bunkers liepen geen noemenswaardige schade op. Daarop besloot het Britse Bomber Command om op 24 augustus 1944 het 617e Squadron, de zogenoemde ‘Dambusters’, in te zetten. De Lancasters van dat squadron waren in staat om een 5000 kilo zware ‘Tall Boy’ vanaf 6000 meter hoogte af te werpen.
Het was de eerste keer dat zo’n grote bom in Nederland werd ingezet. Na die aanval van acht Lancasters was Schnellbootbunker 1 vernield en werd de bouw van de nog niet voltooide Schnellbootbunker 2 in september 1944 gestopt. Het gebroken casco van zo’n ‘Tall Boy’ is op het Forteiland bij de grote steiger te bewonderen.
Tijdens de publieksdag worden bezoekers op het eiland ontvangen door gidsen van de Vereniging Forteiland IJmuiden. De rondleiding door de gids zit bij de prijs inbegrepen. Men kan in de Koepelzaal van het fort of op het aangrenzende buitenterras genieten van een hapje en een drankje. Er kan helaas niet worden gepind. Mindervaliden moeten er rekening mee houden dat het fort niet overal makkelijk begaanbaar is.
Toegangskaarten voor overtocht en rondleiding kosten 12,50 euro per persoon en kunnen vooraf worden besteld via www.ijmuidenserondvaart.nl of telefonisch via 0255-511676. Ook aan boord van de Koningin Emma kunnen kaarten worden gekocht. (foto: aangeleverd)