Velsen – Zondagmiddag rond 15.00 uur worden in het Raadhuis voor de Kunst twee nieuwe exposities geopend. Elsbeth Horneman geeft in ‘Samenzitten’ een beeldende vertaling van familiedocumenten uit de kampen Vught en Westerbork. Is het een code…? Bert Feddema presenteert ‘The hanging fruits of a new Eden’. Het zijn de kadavers van de consumptiemaatschappij: de enorme hoeveelheid producten die zijn omgeven door een enorme hoeveelheid verpakkingen die wij in steeds grotere mate zijn gaan produceren. Eerst waren de verpakkingen van papier, blik of glas, producten die de natuur niet schaden. Nu zijn het vooral plastics. De werken van Horneman en Feddema hebben een verwantschap die zich laat zien. Ongewenst en afgeschreven krijgen een nieuw leven, een nieuw aanzien.

Elsbeth Horneman

Horneman gebruikt vaak stukjes tekst en beeld die raken, verontrusten, frapperen en schokken als basis voor haar werk. Inzoomen en isoleren van tekst en beeld en het uit hun omgeving losmaken, leidt tot nieuwe beelden met eigen zeggingskracht, het worden nieuwe entiteiten. Het is haar manier om de complexe wereld te onderzoeken en opnieuw te representeren. De expositie ‘Samenzitten’ is ontstaan naar aanleiding van een recent bij het NIOD opgedoken zakagenda van haar vader, met notities geschreven in Nederlands, Engels, Duits en steno, tijdens zijn gevangenschap in de kampen Vught en Westerbork 1943. Haar joodse vader overleefde de kampen wel, maar sprak er nooit over en overleed jong. Om te begrijpen hoe het geweest moet zijn en wat de teksten werkelijk betekenden, heeft zij deze opgevat als code en daar een eigen typografische code tegenover gezet. Het geabstraheerde werk gaat over verschijnen/verdwijnen, over systematisch en stelselmatig, over in- en uitsluiting. Het gaat ook over moed en doorgaan. Toen in een latere fase de zon in het atelier ging spelen met het werk en er schaduwbeelden ontstonden, ging Horneman zitten en begon te schrijven. Het werd een boekje. Ook hierin wordt duidelijk dat ‘Samenzitten’ meer is dan een persoonlijk werk. Het legt verbanden met uitsluiting, verdrijving en dehumanisering, praktijken van altijd en vandaag.

Bert Feddema

De schoonheid van de wetenschap en door multinationals verkondigde maakbaarheid enerzijds en hun keiharde eigenbelangen, het financieel gewin en de vervuilende effecten op het milieu anderzijds, fascineren en verontrusten Feddema. We zijn zo doorgeslagen dat we nu een croissant, die we binnen drie minuten verorberen, in een plastic zak doen die eeuwig op aarde blijft en schadelijk is voor de omgeving. De overmaat aan plasticverpakkingen, die eeuwig blijven, zijn een monster geworden. Het voedsel is allang verteerd. Het is uitgekotst door de voedingsindustrie en klontert samen tot nieuwe vormen. Het gevangen glas verwrongen door krimpplastic hangt aan vleeshaken als kadavers. Ze zijn zo groot als een mens. Ze hebben zowel de schoonheid van cocons van de zijdespinrups, maar ook iets lugubers.

Opening

De officiële opening is zondagmiddag rond 15.00 uur. De exposities zijn vanaf dan de rest van deze maand te bekijken op vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Het Raadhuis voor de Kunst is gevestigd aan de Torenstraat 7 in Velsen-Zuid.

Foto: archief