Twee overenthousiaste speakers, partytenten in de voortuin, rondvliegende zandkorrels, verfrommelde programmaboekjes en rijen dik voor de totalisator. De vaste ingrediënten waren ook bij de 258ste editie van de kortebaan aanwezig.
Het klapstuk van het Dorpsfeest Santpoort zorgde voor een nieuwe recordomzet van 121.750 euro: de status van het evenement werd hiermee nog maar eens bevestigd. Naast alles wat op de zonovergoten donderdagmiddag verwácht kon worden, waren er ook meerdere verrassingen die het publiek niet aan zag komen. Tot ontsteltenis van veel gokkers greep de absolute topfavoriet Columbine Lep naast de eerste prijs. Zij moesten hun heil maar gaan zoeken in de festiviteiten later op de avond.
Niet iedereen achter de hekken op de stoep van de Hoofdstraat is op de race afgekomen om winst te maken of op een andere manier geld te verdienen aan de kortebaan. De 82-jarige meneer Van der Bijl geniet simpelweg van de ‘mooie beesten’ die langs hem galopperen. „Ik vind het geweldig om de wedstrijden gewoon te volgen”, begint hij. „Het is geen sport voor watjes, en daar kan je ook van genieten zonder in te zetten. Zolang ik het volg heb ik volgens mij maar voor 25 euro gespeeld”, lacht hij.
Van der Bijl legt zijn zelfbedachte rekensom uit: als er van de totale inzet van de totalisator 72 procent wordt terugbetaald, dan ben je als modale speler van elke euro 28 cent kwijt. Het is één van de redenen waarom hij het bij aanschouwen houdt. Leeftijdgenoot Dijkman die verderop staat is wél een fanatiek inlegger, maar heeft volgens Van der Bijl sporadisch succes. „Het ene jaar maakt hij een volle tank benzine winst, het andere jaar een volle tank verlies. Zo moet je het een beetje zien.”
De jongere generatie staat er duidelijk anders in. Accountant Nick Lamers (24 jaar) speelt al vanaf zijn dertiende om geld mee tijdens de kortebaan. Samen met zeven vrienden van de middelbare school heeft hij een poultje. „Het is leuker om met élkaar te juichen en de winst te delen. Wij hebben een pot met in totaal 140 euro”, zegt Lamers. Zijn achtergrond als rekenmeester helpt hem niet per se tijdens de wedstrijd. „Ieder jaar blijft het onvoorspelbaar. Je kan er vooraf nog allerlei formules op loslaten: uiteindelijk gaat het om de vorm van de dag.”
Het verschil in fanatisme is opnieuw een mooi voorbeeld van diversiteit. De dagjesmensen en profs zijn makkelijk van elkaar te onderscheiden. De één is gefixeerd op zijn formulier aan het pennen, de ander struint met een alcoholische versnapering in de hand langs voortuinen om bij te praten, slechts af en toe achteromkijkend naar het verloop van de kortebaan.
Fanatiek of niet: voorzitter Bas Kuntz en bestuurslid Theo Koster onderstrepen dat het kroonjuweel van de week niet plaats kan vinden zonder een strakke organisatie. De uitkomst van het meest waardevolle evenement is de afgelopen jaren steeds op dezelfde wijze ingericht. „Het grootste deel van het totalisatorgeld gaat terug naar de mensen, een deel gaat naar de runners, een deel naar de harddraverij en ook de Nederlandse Draf en Rensport krijgt vermogen”, legt Kuntz uit.
Officials van de NDR moeten alles letterlijk en figuurlijk ‘in goede banen’ zien te leiden: zij zijn verantwoordelijk voor een eerlijk verloop van het spel. Een dierenarts is er speciaal om op doping te controleren. „Vaak wordt bij het winnende paard, of nog twee á drie andere paarden, bloed afgenomen aan het einde van de dag”, zegt Kuntz.
Dat alles staat of valt bij het verloop van de kortebaan zou Koster niet willen zeggen. „Het is natuurlijk wel de ziel van onze vereniging”, geeft hij toe. „Ik denk doordat je er een heleboel evenementen, zoals de kermis, bij organiseert goodwill creëert. Gewoon doorlopen langs de baan kan niet: ik krijg handjes en kussen van iedereen. Aanbeden worden? Dat willen wij helemaal niet”, lacht het bestuurslid. Zonder draverij geen Dorpsfeest, benadrukt Kuntz. „Er moet niet aan de stoelpoten van het fundament van een eeuwenoude traditie worden gezaagd.”
Pikeur Wim van der Mespel zorgt voor een grote verrassing tijdens de grande finale. Tijdens de laatste omloop verslaat ‘zijn’ Blue Diamond As de gedoodverfde favoriet Columbine Lep. Niemand die dit had verwacht. Nog meer verkreukelde programmaboekjes en overslaande stemmen van enthousiaste commentatoren. Donkere wolken pakken zich samen boven de Hoofdstraat en even lijkt alleen Van der Mespel een lichtpuntje te zijn. De vorm van de dag bleek inderdaad weer eens doorslaggevend. (Douwe de Vries, foto: Dorpsfeest Santpoort)