Regio – Het bestuur van de Stichting Herdenking Deportaties 1944 kijkt voldaan terug op de herdenkingsreis naar de Duitse plaats Zöschen, die van 9 tot en met 13 mei plaatsvond. Vanuit onze regio vertrokken twintig personen per touringcar naar Duitsland, nog eens elf personen uit de regio IJmond (zes), Amersfoort (twee) en Groningen (drie) maakten de reis op eigen gelegenheid. De deelnemers aan de reis zijn het erover eens: het was een prachtige reis en de herdenking van de razziaslachtoffers mag nooit verdwijnen.

Door Raimond Bos

Vooraf was enige tijd onzeker of de herdenkingsreis, die al jarenlang georganiseerd wordt, financieel haalbaar zou zijn. De groep deelnemers is door de jaren heen wat uitgedund, het gevolg daarvan is dat de kosten voor het busvervoer met onvoldoende mensen konden worden gedeeld. De gemeente Beverwijk – van waaruit de deporaties in 1944 plaatsvonden – schoot te hulp en legde de helft van de vervoerskosten op tafel. Sponsorbijdragen vanuit het bedrijfsleven maakten het financiële plaatje rond en dus kon de reis doorgaan. Voor het eerst was ook de Beverwijkse burgemeester Martijn Smit bij de herdenking in Zöschen aanwezig. Op 16 april jl. waren bij de herdenking in Beverwijk naast Smit en zijn collega Frank Dales van de gemeente Velsen ook de burgemeesters van de Duitse gemeenten Leuna (waartoe Zöschen behoort) en Neukieritzsch aanwezig.

Als er weer oorlog komt…

Smit voerde tijdens de herdenking in Zöschen ook kort het woord, hetgeen door de aanwezigen zeer gewaardeerd werd. Eens te meer beseft menigeen hoe belangrijk is het is om ook in de toekomst te blijven stilstaan bij de verschrikkingen die gedurende de Tweede Wereldoorlog hebben plaatsgevonden. Eén van de deelneemsters aan deze editie van de herdenkingsreis kan er uit eigen ervaring over meepraten. Als 10-jarig meisje zat ze in een Japans interneringskamp, waar ze dingen meemaakte die haar voor de rest van haar leven hebben getraumatiseerd. Tegen haar eigen kinderen zei ze later: ,,Als er weer oorlog komt, ga ik jullie vergiftigen, zodat jullie nooit mee hoeven te maken wat ik destijds heb meegemaakt.’’

Toekomst

Om ervoor te zorgen dat de herdenkingsreis ook in de komende jaren zal blijven plaatsvinden, kregen de deelnemers dit jaar het verzoek om na te denken over het meenemen van een introducée. Inmiddels leven er ook gedachten over het opzetten van een uitwisselingsproject voor scholieren. Gedacht wordt aan leerlingen van het voortgezet onderwijs, die over en weer de herdenkingen in Beverwijk en Zöschen zouden kunnen gaan bezoeken. De plechtigheid van 16 april werd dit jaar ook door een groep leerlingen van basisschool De Plataan uit Velsen-Noord bezocht. Dat het geheel indruk maakte op hen, blijkt uit de reactie van een meisje dat direct na afloop liet weten het zeer interessant te hebben gevonden en hier nog veel meer over te willen weten. De belangrijkste herdenkingsplechtigheid in Zöschen werd deze maand door zo’n 120 belangstellenden bijgewoond.

Fotobijschrift:

De Nederlandse delegatie bij het monument in Zöschen. Foto: Peter Duinmeijer