Velsen – Vis en staal. Dat zijn van oudsher de pijlers waar IJmuiden op steunt. IJmuiden ademt vis. Met een eigen visafslag, een vissersvloot en tientallen bedrijven die tot ver buiten Nederland in vis handelen. Maar er is geen vis meer bij de vleet. De visvangst loopt achteruit en de vloot dunt uit. Wat betekent dit voor de mensen die, op wat voor manier dan ook, betrokken zijn bij en afhankelijk zijn van vis? We vragen het aan deze mensen. In deze aflevering William Brands van visrestaurant De Meerplaats.
Door Ingeborg Baumann
Het restaurant viert dit jaar haar dertigjarig jubileum en ligt pal aan de vissershaven. De vis komt dan ook dagvers rechtstreeks van de afslag. Zowel plaatsgenoten als toeristen komen speciaal voor deze verse vis naar De Meerplaats. En voor de gezelligheid, perfect culinaire bereiding en uiterst attente bediening natuurlijk.
Eigenaar William Brands brandt letterlijk los bij de vraag hoe het er voorstaat met de vis, de visvangst en situatie. ,,De sanering van de vissersvloot is een enorm probleem. De vloot, met name de boomkorkotters, is voor de helft ingekrompen. Er is ook geen nieuwe instroom meer, was je vroeger visserman van vader op zoon, die toekomst is er niet meer voor de kinderen van vissers.’’
De Brexit heeft gezorgd voor grote problemen. Voor de Brexit kwam ongeveer een derde van alle tong en meer dan 20 procent van schol die gevangen werd door Nederlandse vissers uit het Britse deel van de Noordzee. ,,Nu mag er niet meer in Engelse wateren gevist worden’’, betreurt William. ,,Ook bij de windmolenparken op de Noordzee mag geen vis meer gevangen worden.’’ Het is namelijk zo dat alle scheepvaart in een zone van 500 meter rond een windmolenpark verboden is. In deze zone mag ook niet gevist worden. ,,En het verbod op pulsvissen, een visserijtechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van zwakke stroomstoten waardoor de platvis het net inzwemt, slokt brandstof op. De netten liggen dieper en slepen door het zand.’’, somt William verder op.
De vis wordt steeds duurder
,,De brandstofprijzen blijven hoog en daardoor wordt de vis ook duurder’’, gaat hij verder, terwijl De Meerplaats ondanks dat volstroomt met mensen voor de lunch. Dit heeft ook te maken met de vakantieperiode en de speciale lunchaanbieding elke maand ter ere van het jubileum. ,,Ik heb het in al die dertig jaar nog niet zo duur meegemaakt. Die vissers die met tong binnenkomen vragen de hoofdprijs. Ik heb laatst een rondleiding gehad door onze bekende Jan Zwanenburg op de afslag en ik heb nog nooit zo weinig vis gezien daar. Schrikbarend gewoon. Vooral als het gaat om tong, tarbot en griet. Ik ben bang dat we een groep gasten kwijtraken die het tongetje gewoon niet meer kunnen betalen. We hebben al wel de keus, in plaats van de drie gebakken tongetjes, om ook te kiezen voor bijvoorbeeld twee. Maar je kunt er niet meer onderuit en moet wel de dagprijs vragen. Leuk stunten met tong is er niet meer. Ik mag blij zijn als ik een kistje heb staan.’’
,,We trachten wel alternatieven als roodbaars en rode poon te introduceren. Maar ja, het verse tongetje, daar komen de mensen toch voor naar IJmuiden. We proberen de prijzen zo laag mogelijk te houden maar ook wij kunnen er niet altijd omheen. Gelukkig zijn onze gasten wel nog steeds bereid om voor kwaliteit en de knetterverse vis te betalen.’’
Foto: Ricardo, Rick en William in de keuken terwijl de verse tarbotten gezellig liggen te spetteren in de pan. Foto: Ingeborg Baumann