IJmuidenaar Frits Rijperman droomde ervan om stergitarist te worden. Hij is teamleider in een zorginstelling geworden en speelt voor de lol trompet in een jazzband. Hij schrijft regelmatig een column met een eigen illustratie over oude trends en nieuwe hypes in de moderne muziek.
Swiebertje in IJmuiden
Als Swiebertje naar IJmuiden komt om het gloednieuwe Albert Heijn-filiaal op Plein ‘45 te openen, loopt onze hele straat uit om de landloper te bekijken. Het is 1963 en het nieuws dat een tv-held ons vissersdorp bezoekt, brengt mij als jong ventje in opperste staat van opwinding. Staand op m’n tenen probeer ik een glimp op te vangen van zijn ingedeukte hoed. Ik wil zien dat hij malle dingen doet. Er staat een zee van kinderen te dringen en te duwen en ik kijk tegen een muur van ruggen. Als onze Swieber vertrekt, krijg je in de nieuwe winkel bij de eerste boodschappen, een met ‘koekjéns’ gevulde bontgekleurde koektrommel. Ik heb weliswaar niks gezien, maar gloei van trots. IJmuiden, waar zomaar een beroemdheid langskomt om te trakteren. Wij zijn het centrum van de wereld.
Later heb ik zelden of nooit meer een beroemdheid gesignaleerd in IJmuiden. Ik ben dan ook écht verbaasd als een bevriende West-Fries me halverwege jaren tachtig toespreekt; ,,Hé, jij komt toch uit IJmuiden? Daar hebben The Beatles opgetreden, en er is zelfs een liedje over gemaakt: The Beatles in Oud-IJmuiden.’’ Ja hoor. Daar heb ik helemaal niets van gemerkt. Natuurlijk is er een optreden van The Fab Four in Blokker geweest, in West Friesland! Maar in IJmuiden? De West-Fries is echter heel stellig en vindt het lachwekkend dat ik The Beatles gemist heb. In dat gat aan het Noordzeekanaal, bekend van een tunnel, van de Hoogovens, van de visafslag, waar je altijd tegenwind hebt. Hier begint het andere eind van de wereld. Heb ik dan niet goed opgelet? The Beatles? Hier?
Het liedje met de titel The Beatles in oud-IJmuiden bestaat. Het is uit 1979. Ik vind ’t op YouTube. De tekst gaat over verlangen en geluk.
Op ’n dag sta ik met de wind in mijn gezicht
En mijn winterjas dicht
Op de pier naar sirenes te luisteren
Opeens schreeuwt ze uit de verte
Uitzinnig van geluk
The Beatles zijn in Oud-IJmuiden
Het klinkt zo sterk dat ik in de wind en de sirenes hoor dat The Beatles in Oud- IJmuiden zijn. Het is een werkje van Muziektheatergroep Hauser Orkater. De groep rond de broers van Warmerdam van wie de vader toneelmeester was in de Stadsschouwburg IJmuiden en zijn werkplaats in het Witte Theater had. The Beatles zijn in oud-IJmuiden. Wat staat dat mooi.
Maar helaas komt deze gig in geen enkele muziekgeschiedenis voor. John, Paul, George en Ringo hebben hier nooit opgetreden. IJmuiden kent wel voetnoten in de popkronieken zoals De Bintangs, The Shepherds en Cornelis Vreeswijk. De Hoogovens, de duinen en de havens figureren incidenteel in videoclips van alternatieve bandjes. Niet meer, niet minder. Niet The Beatles, wel de zoute wind, de zee, de pier, de duinen en de herinneringen aan een mooi meisje zoals Hauser Orkater het prachtig heeft verwoord.
Roept er iemand zacht mijn naam
Ik draai me om
En kijk zo’n twaalf jaar terug
Zij stond bovenop het duin
Gekleed in gele blouse en zwarte rok
Rolde ze plotseling naar beneden.