Santpoort – Het zal je maar gebeuren: als huwelijksgeschenk van je ouders een grote villa aangeboden krijgen.
Dat geluk viel Herbert Cremer, oudste zoon van Jacob Theodoor Cremer en zijn vrouw Hermine Hogan ten deel. Vader Cremer, eigenaar van landgoed Duin en Kruidberg, zette in 1911 de architecten Van Nieukerken achter de tekentafel om een huis voor zijn nog thuiswonende oudste zoon Herbert te ontwerpen in Hollandse neorenaissancestijl. De villa moest een plaats krijgen op Duin en Kruidberg, net uit het zicht van de ouderlijke woning, het imposante landhuis. Het kreeg de naam Kennemergaarde, waarschijnlijk omdat op deze plek eertijds boomgaarden en een uitgestrekte moestuin lagen.
In 1912 kon het verse echtpaar zijn intrek in de riante woning nemen. Aan de zuidzijde was oorspronkelijk een imposante entree, omlijst met zandstenen sierelementen, die ook rond de raampartijen, vroeger voorzien van een ruitverdeling, te zien zijn. Het meest in het oog springende neorenaissancistische kenmerk, zijn de trapgevels. In de oorspronkelijke situatie keerden deze in het klein ook in de dakpartij terug. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog komen repatrianten uit Nederlands-Indië naar Nederland. Vijf gezinnen worden in de villa gehuisvest.
In de jaren ’50 doet Kennemergaarde dienst als tehuis voor chronisch zieken. Begin jaren ’60 wordt het pand grondig verbouwd en uitgebreid met een buitenproportionele uitbouw De oorspronkelijke hoofdingang wordt deels dichtgemetseld (nog goed te zien) en voorzien van een raamkozijn. Het pand kan dan plaats bieden aan dertig patiënten. In 1986 wordt Kennemergaarde opgedeeld in twaalf appartementen, bestemd voor jonge starters.
Ruim tien jaar later besluit de gemeente Velsen de appartementen te koop aan te bieden. Het omliggende park is nu onderdeel van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en ligt binnen de Natura 2000-grenzen. Enkele onderdelen, zoals pilaren en smeedijzeren hekwerk bezitten de monumentenstatus. Stichting Santpoort. Tekst: Jos Diekstra. Foto: Florian van der Horst.