IJmuiden – Hangjongeren die voor overlast zorgen, het gemis van de tweede veerpont, maar ook: wat verdient een burgemeester eigenlijk? Thema’s die leerlingen van 2vmbo woensdagochtend aankaartten tijdens een bezoek van burgemeester Frank Dales aan het Vellesan College. Het bezoek vond plaats in het kader van de projectweek over landmarks binnen de gemeente Velsen.

Door Raimond Bos

,,Lieve pubertjes welkom’’, begint leerjaarcoördinator Nick van Everdingen de bijeenkomst in de gymzaal van het schoolgebouw. Je zou verwachten dat zo’n begroeting bij de 110 leerlingen in de ruimte enige weerstand zou oproepen, maar het tegendeel blijkt het geval te zijn. Na afloop van het speciale lesuur legt Jelle van Werkhoven (afdelingsleider vmbo-onderbouw) de vertegenwoordigers van de pers uit: ,,Het draait allemaal om de band die je met je leerlingen hebt. Dit is de stijl van Nick en de leerlingen accepteren dat van hem. Wij zeggen altijd: eerst de relatie, dan de prestatie.’’ Dales krijgt het woord en stelt zich voor. Hij toont de ambtsketen en geeft uitleg over het gebruik ervan. Dan vertelt hij dat hij in Santpoort-Noord woont en dat zijn oudste dochter inmiddels in groep 8 van de Bosbeekschool zit. Zij zal dus aan het eind van dit schooljaar een keuze moeten maken voor een middelbare school. De burgemeester neemt alvast een voorschot op de open dag door aan de leerlingen te vragen of het Vellesan College een leuke school is. ,,Nee’’, klinkt het hier en daar door de zaal. Hilariteit alom.

Jongeren betrekken bij besluitvorming

Dan is het tijd voor serieuzer zaken. Dales vertelt dat hij als burgemeester 24/7 bereikbaar moet zijn en dat hij de baas is over de politie en de brandweer, maar niet over de hele gemeente. ,,Dat is de gemeenteraad.’’ Van Everdingen wil weten hoe de burgemeester het verschil probeert te maken voor de jongeren in de gemeente. Dales legt uit dat hij zich onder meer bezighoudt met de veiligheid in de gemeente en dat het gemeentebestuur bijvoorbeeld bepaalt waar scholen of sportvoorzieningen als een voetbalveld moeten komen. ,,We willen de jongeren daarbij betrekken. Wat willen jullie? We lopen met het plan om een kinderburgemeester aan te stellen en een jeugdraad te installeren. Jullie hebben hier op school een leerlingenraad. Misschien zetten we een paar leerlingen van elke school bij elkaar en formeren we zo een jeugdraad.’’ Dales schat dat dit project in de loop van volgend jaar vorm zal gaan krijgen. Actuele zaken met betrekking tot jongeren in Velsen zijn er genoeg. Hij somt op: ,,We willen dat jongeren meer gaan bewegen. Ook gezond eten vinden we heel belangrijk. Onlangs vond het Burgemeestersontbijt plaats en ik hoorde dat er veel leerlingen zijn die ’s morgens niet ontbijten. Verder het drugsgebruik onder jongeren en hoe om te gaan met groepsdruk.’’

Fatbikegroep

Als het tijd is om de leerlingen zelf aan het woord te laten, blijkt dat thema’s als hangjongeren en groepsdruk bij hen erg leven. ,,Wat vind u van hangjongeren die overlast veroorzaken’’, wil leerling Esila weten. Dales: ,,Jongeren willen gewoon een plek waar ze met hun vrienden kunnen chillen en voelen zich vaak een beetje opgejaagd. Thuis krijgen ze te horen dat ze naar buiten moeten gaan en als ze op straat zijn, gaan mensen soms de politie bellen. Mensen moeten niet te spastisch reageren als ze jongeren op straat zien. Maar als je dingen kapot maakt, dan heb je aan mij een verkeerde. Daar treden we tegen op.’’ Momenteel heeft Velsen te maken met een groep jongeren die bekend staat als de Fatbikegroep die zich als een straatbende gedraagt en zeer intimiderend te werk gaat. Andere jongeren worden bijvoorbeeld door hen gesommeerd om beschermgeld te betalen. Doen ze dat niet, dan dreigen ze in elkaar geslagen te worden. Leerling Frans vraagt concreet aan de burgemeester wat hij van de fatbikes vindt. Dales benadrukt allereerst dat niet elke jongere met een fatbike ‘fout’ is. Vervolgens stelt hij: ,,Deze groep doet dingen die niet kunnen. Ik ben daar heel pissig op. Met de politie, de jeugdboa’s en de scholen zitten we er bovenop. Dit gedrag moet stoppen.’’

Het salaris van een burgemeester

Wat vindt de burgemeester eigenlijk zelf het leukste aan Velsen, wil leerling Petra weten. ,,Hier als burgemeester te mogen werken’’, luidt zijn antwoord. Hij legt uit: ,,Het is elke keer weer anders. Nu zit ik hier met jullie en vanmiddag heb ik het wekelijkse overleg met de politie. Maar ik heb ook een overleg met de gemeente Amsterdam over Sail 2025 en vorige week vrijdag sprak ik met Sinterklaas en de hoofdpiet over de intocht.’’ Leerling Veronika gooit het over een heel andere boeg. ,,Ik weet niet of u deze vraag wel wilt beantwoorden’’, begint ze aarzelend. Maar dan: ,,Hoeveel verdient u per maand ongeveer?’’ Dales vertelt dat het salaris van een burgemeester afhangt van het aantal inwoners in de gemeente. ,,Velsen heeft ongeveer 70.000 inwoners, dat is niet heel erg groot. Het betaalt goed, maar je maakt als burgemeester ook wel heel veel uren. Ik werk elke dag en ook vaak ’s avonds tot elf uur. Als je het dan omrekent per uur, valt het wel mee. Maar het is ruim voldoende om van te kunnen leven.’’

Vuurwerk afsteken

Als Dales tenslotte aan de groep vraagt wat ze zelf mooi vinden aan Velsen en wat er beter zou kunnen, komt direct de tweede veerpont ter sprake. ,,Wij gaan er niet over, maar we proberen nu zelf het geld bij elkaar te krijgen voor de bouw van een extra pont, maar dat kost miljoenen. En dan moet hij nog gebouwd worden, dat duurt ook nog een jaar.’’ Leerling Jimmy wil weten hoe de burgemeester denkt over het afsteken van vuurwerk. ,,Ik ben geen voorstander van een verbod op het afsteken van vuurwerk, maar we zien wel vaak jongeren die het al ver vóór oud en nieuw afsteken. Dat zorgt voor overlast bij mensen en dieren. Tegen die jongeren zou ik willen zeggen: hou het vast tot oud en nieuw!’’ naar mening van leerling Bibiana ontbreekt in Velsen nog een goede plek voor jongeren om dingen te kunnen doen. Een gamehal ziet ze niet zo zitten, vanwege het risico op verslaving, maar een plek waar ze terecht zou kunnen voor andere bezigheden, is zeer welkom. Als Dales hoort dat ze in IJmuiden woont, zegt hij: ,,Dan kun je bijvoorbeeld naar de Dwarsligger gaan.’’

Betrokkenheid

Al met al een leerzaam uurtje voor zowel de leerlingen als de burgemeester. In het kader van het thema landmarks gaan de leerlingen zelf op zoek naar bezienswaardigheden in de gemeente Velsen. Dat kan van alles zijn: openbare kunst, het stadion van Telstar of een ander object. Hun bevindingen in de gemeente spelen vervolgens in diverse workshops en activiteiten een rol. De leerdoelen van deze week zijn vooral gericht op samenwerken en het leren organiseren. Een week lang staat alles voor de leerlingen in dit thema, de reguliere lessen maken plaats voor een aangepast programma. Het achterliggende doel van het project is de betrokkenheid van de leerlingen bij de eigen woonomgeving te vergroten.

Thema’s als hangjongeren en groepsdruk blijken erg te leven onder de jongeren. Foto: Bos Media Services