Typisch IJmuiden: het gebouw van de Baptisten Gemeente

Erik Baalbergen legt wekelijks een typisch IJmuidens beeld vast, naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon vanwege de mooie taferelen die IJmuiden biedt. Achter elke foto schuilen wetenswaardigheden over IJmuiden. Deze week aandacht voor het gebouw van de Baptisten Gemeente IJmuiden aan de Eemstraat.

Het complex op de hoek van de Eemstraat en Waalstraat is in 1953 gebouwd als kerk met bijgebouwen voor de ‘Hersteld Apostolische Zendingsgemeente in de Eenheid der Apostelen’, kortweg HAZEA. Deze kerkelijke gemeente is in 1897 ontstaan als landelijke afsplitsing van de Hersteld Apostolische Zendingkerk, die dan al bijna twintig jaar actieve leden heeft in Velsen.

In het begin houdt de HAZEA haar samenkomsten bij een van de leden thuis. Later komen ze samen in een gebouwtje op de hoek van de Oranjestraat en de Breesaapstraat en weer later in een bovenzaal van hotel Willem Barendz aan de Kanaalstraat. In 1902 laat de zendingsgemeente een eigen kerkje bouwen op de hoek van de Kanaalstraat en de De Wetstraat. Dit kerkje wordt in 1902 in gebruik genomen. Na een landelijke scheuring in het kerkgenootschap in 1946 wordt het afgesplitste Apostolisch Genootschap eigenaar van dit kerkje. De HAZEA gaat in IJmuiden verder met slechts vier leden, maar groeit in zeven jaar tijd naar 45 leden.

In 1953 laat de HAZEA een eigen nieuw kerkgebouw neerzetten in de nieuwbouwwijk van IJmuiden: de Rivierenbuurt. De kerk komt aan de Eemstraat bij de hoek met de Waalstraat. De kerk wordt in zeven maanden gebouwd door het Utrechtse aannemersbedrijf v.h. Erven H.J. Jurriens, naar ontwerp van het Rotterdamse architectenbureau H.W.M. Hupkens en ir. W.C. van Asperen. Het hele complex bestaat uit een vijfhoekige kerk met bijgebouwen en kosterswoning. De kerk biedt plaats aan 250 personen. De banken zijn in een waaiervorm geplaatst rond de kansel die tegen de westelijke gevel staat. Aan de noordoostzijde is de kerk via een aangrenzende centrale hal verbonden met de vleugel aan de Eemstraat. In de vleugel bevinden zich een ambtswoning, de consistoriekamer, een catechisatiezaal, een bijzaal en een garderobe met toiletten. Aan de Rijnstraatzijde komt een fietsenstalling. De Velser plantsoenendienst plant na de opening van de kerk groen aan rond het complex.

Op 23 december 1953 wordt de kerk ’s avonds met een openingsdienst in gebruik genomen. De gemeente groeit snel en telt in 1961 al 116 leden. De gemeente gaat verder onder de naam Nieuw-Apostolische Kerk. Net als bij andere kerken neemt het ledental vanaf de zestiger jaren af. Rond de eeuwwisseling zijn er nog 56 leden, van wie slechts een fractie de kerkdiensten bezoekt.

De Nieuw-Apostolische Kerk wordt in 2003 opgeheven en het kerkgebouw wordt verkocht aan de Baptisten Gemeente IJmuiden. Deze gemeente is voortgekomen uit de Baptisten Gemeente te Haarlem die sinds 1922 bestaat. De Haarlemse gemeente telt veel leden van buiten Haarlem, onder andere IJmuiden, Beverwijk en Alkmaar. In IJmuiden worden al lange tijd eigen samenkomsten gehouden. Vanaf begin 1960 vormen de IJmuidense baptisten de zelfstandige Baptisten Gemeente IJmuiden. Na vier jaar fuseert zij met de evangelisatievereniging Elon. Hierdoor krijgen de baptisten de beschikking over de ‘kapel van Elon’ aan de J.P. Coenstraat. In 1968 wordt de kapel verbouwd tot kerk. In 2004 verhuist de Baptistengemeente naar het gebouw van de voormalige Nieuw-Apostolische Kerk. De voormalige kerk aan de J.P. Coenstraat wordt in gebruik genomen als kunstenaarscentrum. Dat gebouw maakt rond 2006 heel wat tongen los vanwege de negen aan weerszijden van de toren geplaatste W.C.-potten…