Driehuis – Sinds de zomer van 2020 zijn alle scholen in ons land verplicht om hun eigen terrein volledig rookvrij te houden. Uiteraard voldoet ook het Ichthus College aan de Wolff en Dekenlaan aan deze verplichting. Rokende leerlingen laten zich echter hun sigaretje niet zomaar ontnemen en zoeken een plek net buiten de poorten van het terrein op. De peuken belanden vervolgens veelal op straat of tussen de struiken. Een groepje buurtbewoonsters stoort zich hier in hoge mate aan en roept de leerlingen op om hun verantwoordelijkheid voor het milieu te nemen en de peuken netjes in een afvalbak te deponeren. In drie korte opraapsessies verzamelden de drie vrouwen maar liefst een kilo aan peuken en lege sigarettendoosjes rond de school.

Door Raimond Bos

Een reportage over een scholierenstaking voor het klimaat zette buurtbewoonster Marian aan het denken. Jongeren wilden met deze staking een signaal afgeven aan de regering met betrekking tot de wijze waarop we met het milieu omspringen. Juist dat signaal staat haaks op wat Marian in haar eigen wijk ziet gebeuren: ,,Blijkbaar maken de scholieren hiernaast zich geen zorgen om het milieu. Ze gooien de peuken zomaar op de grond. Mijn man plaatste er een bericht over op Facebook en dat leverde heel wat reacties op. Er werd ook op andere plaatsen in Driehuis over zwerfvuil geklaagd. Toen dacht ik: ‘Hier moeten we iets mee doen’. Ik heb het voorgelegd aan de mensen in de tuingroep van dit appartementencomplex en daarop hebben Margrid en Desiree gereageerd. Met z’n drieën zijn we in het gebied rond de school de sigarettenpeuken gaan opruimen. We schrokken ervan hoe veel dat er waren.’’ Na een week werd de opruimactie nog eens herhaald. De dames verbaasden zich erover dat er inmiddels opnieuw behoorlijk wat peuken op straat lagen. Na de derde ronde besloten ze contact te leggen met Alexander Volmer, de rector van de school. Ze wilden hem de zak met peuken overhandigen om op die manier aandacht te vragen voor het probleem.

Gedragsverandering

Volmer maakte van die uitnodiging geen gebruik, maar liet wel weten dat de school alle leerlingen nadrukkelijk wijst op het schoon houden van de omgeving. Het is zelfs opgenomen in het reglement van de school. Verder wijst de rector erop dat het overgrote deel van de leerlingen zich daar ook keurig aan houdt. Hij liet de bewoonsters weten nogmaals bij de leerlingen te zullen aandringen op naleving van de regels en vraagt hen om overlast direct te melden bij de facilitaire dienst van de school. De school houdt de situatie op eigen terrein goed in de gaten, maar heeft niet de menskracht om ook buiten de hekken actief toezicht te houden. Desiree, een van de drie bewoonsters die de peuken opruimden, hoopt op een gedragsverandering bij de scholieren, maar erkent ook dat dit een lastige zaak is: ,,Verbeter de wereld, begin bij jezelf. Niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk. Je hebt ook te maken met meeloopgedrag. Het is belangrijk dat iedereen zelfstandig blijft nadenken. Het schoon houden van ons milieu moeten we met elkaar doen!’’

‘Ik heb er schijt aan’

Na een uitgebreid gesprek met Marian en Desiree wandelt de verslaggever naar het schoolgebouw. Juist op dat moment loopt een groepje van vijf scholieren het terrein af. Hun leeftijden variëren van 15 tot 18 jaar. De meisjes Nina en Delicia roken niet. De drie jongens hebben ieder een sigaret in de hand. Op slechts enkele meters van het bord, waarop aangegeven staat dat het terrein rond de school rookvrij is, geven ze zich over aan hun nicotineverslaving. En de peuken? Ze wijzen naar de grond en vertellen dat ze die inderdaad op straat gooien. ,,Dan moeten ze hier maar prullenbakken neerzetten’’, reageert één van hen. De aanname van Desiree dat meeloopgedrag hier ook een rol speelt, wordt door scholier Mees bevestigd: ,,Je groeit ermee op. Iedereen gooit zijn peuken op de grond, dus ik ook.’’ Zijn twee rokende medestudenten willen liever niet met hun naam in de krant, maar ondersteunen zijn betoog. Als ze horen dat het weggooien van een milieudelict is waarvoor boetes uitgedeeld worden, zijn de scholieren verbaasd, maar nauwelijks onder de indruk. ,,Ik vind een boete niet zo erg, ik heb al tweeduizend euro aan boetes gehad vanwege dingen met mijn scooter. Die sigarettenpeuken? Ja, het is natuurlijk kut voor de buurtbewoners, maar als ik heel eerlijk ben, heb ik er schijt aan.’’

Motiveren

Het is juist die onverschilligheid die buurtbewoonsters Marian, Margrid en Desiree zorgen baart. ,,Kunnen we niet iets bedenken om de jongeren te motiveren’’, vragen ze zich af. Ze hopen dat hun boodschap ze via deze krant bereikt, eventueel via hun ouders. En dat er thuis over dit thema gesproken wordt. ,,Het milieu is niet alleen je eigen schoolplein. Juist daarbuiten begint het pas. De conciërges weten precies welke leerlingen roken. Zij kunnen de jongeren er dus op aanspreken. Als ze ermee geconfronteerd worden, denken ze er misschien de volgende keer zelf bij na.’’ Elders in de wijk doet een andere buurtbewoonster haar verhaal, mits haar naam in het artikel achterwege blijft. Ze nuanceert: ,,Ik heb wel eens overlast, maar dat komt dan vooral van de nieuwe leerlingen, die net van de basisschool afkomen. Dan ga ik met ze in gesprek en dan komt het goed. En die peuken? Dat ligt wat mij betreft aan de ouders en het is ook iets waar de school op moet letten. Ik heb er zelf niet echt last van. Je kunt natuurlijk op alle slakken zout leggen, maar je weet dat je wel eens wat overlast kunt verwachten als je vlak naast een school woont.’’ Uiteraard hebben wij ook de rector van de school de gelegenheid geboden op de discussie te reageren. Hij wilde van deze mogelijkheid geen gebruik maken en liet via een conciërge weten te verwijzen naar de reactie die hij al rechtstreeks naar de buurtbewoonsters heeft gestuurd.

Foto boven:

Marian met de zak vol sigarettenpeuken en lege sigarettenpakjes die zij samen met Margrid en Desiree opraakte. Foto: Bos Media Services