In deze rubriek staan we stil bij een typisch IJmuidens onderwerp aan de hand van een foto en naar aanleiding van de actualiteit, een stukje geschiedenis, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering een terugblik op de Bevrijdingsweek Velsen.
Door Erik Baalbergen
Wat hebben we een week achter de rug! Naast de herdenking op 4 mei en de nationale Bevrijdingsdag op 5 mei vierde Velsen onder de noemer ‘Vrijheid deel je met elkaar’ een week lang, van 2 tot en met 9 mei, de Bevrijdingsweek Velsen. Tachtig jaar vrijheid is tenslotte niet niks!
In aanloop naar de Bevrijdingsweek heb ik twee maanden lang in deze rubriek aandacht besteed aan de nog steeds zichtbare sporen, zeg maar littekens, van de duistere jaren 1940-1945. Vorige week was de bevrijding van Velsen, ‘IJmuidens Ontzet’, aan de beurt. Deze week nog even een korte terugblik op de Bevrijdingsweek. En daarna gaat de aandacht weer naar andere typisch IJmuidense onderwerpen.
Kampement
De Bevrijdingsweek begon op 2 mei met de opbouw van het kampement aan de Hagelingerweg in Santpoort-Noord. Hier konden we een week lang kennismaken met het dagelijkse leven in een kamp van de bevrijders, compleet met veldkeuken, veldhospitaal, slaaptenten en voertuigen. Het geheel werd omlijst met levendige demonstraties, inclusief een schietdemonstratie. Op zondag 4 mei vond op het kampement in een legertent een drukbezochte kerkdienst te velde plaats.
Herdenken en vieren
Op 4 mei werden verspreid door Velsen herdenkingsbijeenkomsten gehouden. Na de bijeenkomst in de Burgerzaal en de kranslegging op Plein 1945 volgde de stille tocht naar Westerveld. Hier vond de plechtigheid rond twee minuten stilte plaats, gevolgd door een stemmig Concert om te Herdenken in de Dudokzaal van Westerveld.
Op 5 mei vierden we de nationale bevrijdingsdag. Een stoet met historische voertuigen reed langs diverse zorgcentra, met een lange tussenstop bij de festiviteiten op Plein 1945. Hier eindigde ook de fakkelestafette, waarbij het bevrijdingsvuur werd aangestoken met de uit Wageningen meegedragen fakkel.
Tachtig jaar
Op 6 en 7 mei vonden re-enactments, demonstraties en muziekoptredens plaats op het kampement. Bij het Bunkermuseum aan de Badweg in IJmuiden hadden re-enactors een Duits kamp ingericht, dat gedurende de Bevrijdingsweek bezocht kon worden. Op 8 mei vierden we dat Velsen tachtig jaar geleden werd bevrijd door de Canadezen. Op Plein 1945 vonden muziekoptredens plaats. Door de gemeente reed een feestelijke parade met militaire voertuigen, motoren en oldtimers. De stoet defileerde op Plein 1945, voorafgegaan door doedelzakklanken, voor de ogen van het toegestroomd publiek en Velsense veteranen. De veteranen waren hier aanwezig in het kader van Veteranendag Velsen 2025; zie het verslag elders in deze krant
Indrukwekkend
Op 9 mei werd de Bevrijdingsweek afgesloten met de indrukwekkende toneelvoorstelling ‘Nr 9 in het Achterhuis’ in het Haventheater IJmuiden. De voorstelling bracht een onbekend stukje geschiedenis rond Anne Frank. Overdag werd het verhaal gebracht voor scholieren en ’s avonds voor alle belangstellenden.
Dankzij het Comité 4 en 5 mei Velsen, de sponsoren en de inzet van heel veel vrijwilligers – en natuurlijk het fraaie voorjaarsweer! – mogen we terugkijken op een prachtige week. In en op de diverse media zijn talrijke verslagen, foto’s en filmpjes te zien. De Bevrijdingsweek is dan wel achter de rug, maar laten we, vooral in deze roerige tijden, niet vergeten hoe het is om in vrijheid te kunnen leven.
Fotobijschrift: De deelnemende historische voertuigen bezochten tijdens de Bevrijdingsrit Velsen 2025 diverse verzorgingshuizen. De foto toont de aankomst van de bevrijders bij woonzorgcentrum De Moerberg, waar ze uitbundig werden begroet! Foto: Erik Baalbergen